Standaard menstruatieverlof wettelijk vastleggen? 'Generieke wetgeving is niet passend'

Volgens Smit is het "belangrijk" om menstruatiepijn "bespreekbaar te maken" en om "goede afspraken" in de cao op te nemen. "Wij willen betere afspraken in cao’s en op meer plekken gratis menstruatieproducten", zegt de FNV-projectleider.

Het gevaar is dat arbeidsdiscriminatie de kop opsteekt, zeggen critici. Smit denkt daar anders over. "Er zijn steeds meer vrouwen op de werkvloer en die is niet ingericht op vrouwen. Vrouwen menstrueren nu eenmaal. Het zou raar zijn als je iets regelt voor vrouwen en dat het dan arbeidsdiscriminatie in de hand werkt."

'Je bent niet ziek'

Door cao-afspraken te maken, zou het bijvoorbeeld mogelijk worden om menstruatiepijn te melden en, als het niet gaat, de werkgever dan thuis kan werken of meer rust kan nemen op de dag. Valerie Bos van advies- en campagnebureau Van Loof denkt er hetzelfde over als Smit. "Je zegt toch al gauw dat je een beetje ziek bent. Maar je bent niet ziek, je bent ongesteld. Dat mag je gewoon zeggen."

Bos vindt menstruatieverlof wél een goed plan. "Op die manier maak je de weg vrij voor andere emancipatievraagstukken", stelt Bos. "Het is ook ingewikkeld en niet in een keer opgelost. Maar je moet wel beginnen en het initiatief nemen." Bij de NS wordt het opgenomen in de cao, meldt Silvana Francken Belfi, personeelsplanner bij NS. "We willen het taboe doorbreken."

Flexibiliteit

Francken Belfi pleit voor menstruatiemaatregelen en -producten op de werkvloer. Haar werkgever NS ging hiermee akkoord, waardoor er meer flexibiliteit is wanneer vrouwen menstrueren. "Hieromtrent wil je de dingen ook zo goed mogelijk organiseren. Vrouwen willen meer flexibiliteit rond hun taken. Dat is met de thuiswerkregeling al beter geregeld", reageert Bertho Nieboer, gynaecoloog en specialist in menstruatieklachten.

Stigma

Volgens Nieboer, die onderzoek heeft gedaan naar dit onderwerp, zou het meer moeten gaan over de productiviteit van vrouwelijke werkgevers. Velen gaan namelijk werken, maar verliezen "ongeveer negen dagen per jaar aan productiviteit", blijkt uit Nieboers onderzoek. "Ik ben geen voorstander van wetgeving. Het creëert een stigma."

In Spanje is het al opgenomen in de wet. Daar moet je je eerst melden bij je huisarts, waarna je drie tot vijf dagen verlof kunt krijgen. "Als je het verlof aanvraagt, weet de werkgever waarom je je ziek meldt. Daarom wordt het tot nu toe nog niet zoveel gebruikt. Je haalt het stigma niet weg", vertelt Edwin Winkels, correspondent in Spanje. Slecht 1408 vrouwen hebben er het afgelopen jaar gebruik van gemaakt.

Maatwerk

Bovendien kost het de werkgever niets, de overheid draait namelijk op voor de verloren kosten. "De verwachting is dat het nog geen groot succes is, omdat het doorbreken van een taboe moeilijk is", zegt Winkels. "Generieke wetgeving wordt lastig. Het maken van een wet is niet lastig, maar is het gewenst en uitvoerbaar? Het is een onderwerp dat zich bij uitstek leent voor een cao. Dan kun je maatwerk leveren en het afstemmen op het soort bedrijf", zegt advocaat Pascal Besselink.