Geschiedenis
VPRO

Is het tijd voor een 'oorlogseconomie'?

foto: Pixabayfoto: Pixabay
  1. Nieuwschevron right
  2. Is het tijd voor een 'oorlogseconomie'?

Denk je aan oorlogstijd, dan denk je waarschijnlijk aan landen die tégen elkaar vechten. Maar onder deze aanname rust volgens de economische historicus Nicholas Mulder van Cornell University een grote fout. Het succes van oorlogseconomieën hangt namelijk voor een groot deel af van hun capaciteit om internationale samenwerkingsverbanden aan te gaan, stelt Mulder.

Hij schreef over het belang van oorlogseconomieën in tijden van corona een artikel voor Foreign Policy. In OVT geeft Nicolas Mulder verdere uitleg aan de hand van historische voorbeelden.

Oorlogseconomie

Oorlogseconomie

"Er zijn zeker gevaren verbonden aan het gebruiken van oorlogstaal. Bijvoorbeeld, als we andere landen de schuld gaan geven", vertelt Mulder. "Maar er valt ook een les te trekken uit vroegere 'oorlogseconomie'."

Volgens Mulder hangt het succes van oorlogseconomieën af van de capaciteiten om als land internationale samenwerkingsverbanden aan te gaan. We hebben vaak de associatie dat het bij een oorlog 'ieder voor zich' is, maar het werkt dus precies andersom. Mulder: "Allianties gaven in het verleden vaak de doorslag. Van dat aspect kunnen we vandaag nog veel leren."

Vindingrijk en solidair

"Er is een hele reeks associaties verbonden aan de term 'oorlogseconomie' legt de economisch historicus uit. "Dan denken we aan woorden als productiviteit, zelfvoorzienendheid, vindingrijkheid, solidariteit." Volgens Mulder zijn vooral die laatste twee van belang. Vindingrijkheid en solidarieit worden vaak vergeten, maar in tijden van de coronacrisis moeten we hier juist naar kijken, vind Mulder.

"Wereldwijd proberen landen de coronacrisis aan te pakken, maar eigenlijk ontstaat er daardoor één grote chaos." Landen proberen op eigen initiatief voorraden te bemachtigen en zijn daardoor overgeleverd aan de ongecontroleerde grillen van de vrije markt, stelt Mulder.

"Landen kapen voor elkaars neus hele belangrijke voorraden weg. Ik denk dat we daarom het belang van samenwerking tussen oorlogseconomieën moeten onderstrepen."

Quote

We moeten de coronacrisis zien als een globaal vraagstuk wat we internationaal moeten oplossen

Nicolas Mulder, economisch historicus

Vrije markt of samenwerking?

Samenwerking is voor alle partijen belangrijk, dat tonen voorbeelden uit zowel de Eerste Wereldoorlog als de Tweede Wereldoorlog. Mulder ziet dat internationale samenwerking tijdens de coronacrisis ook opnieuw belangrijk is. Internationale samenwerking kan ervoor zorgen dat inwoners van álle landen genoeg voorraad hebben van de nodige producten.

"Samenwerking maakt de situatie eerlijker, effectiever en uiteindelijk ook economisch voordeliger." Volgens Mulder kunnen we de huidige coronasituatie nu niet zomaar aan de vrije markt overlaten. Bovendien kunnen we door internationale samenwerking de prijsschommelingen en profiteurs tegengaan.

Zelfvoorzienende maatschappij?

Veel politici onderstrepen in deze tijd het belang van zelfvoorzienendheid, het belang van het zelf produceren van voedsel, mondkapjes en apparatuur. Nicolas Mulder: "Het is zeker goed om wat meer zelfvoorzienende buffers te creëren waarmee schokken opgevangen kunnen worden."

Mulder onderstreept nogmaals het belang van samenwerking voor oorlogseconomieën. "Want écht alles binnen je eigen landsgrens produceren, dat is gewoon niet mogelijk. Alleen al omdat er bijna geen landen zijn die alle delfstoffen zelf in huis hebben voor producties."

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie