Sjoerd Sjoerdsma (D66): 'De Nederlandse regering moet zo snel mogelijk het uitroepen van de Republiek Indonesia erkennen'

Sjoerdsma: "Het uitblijven van deze erkenning is nog steeds een steen in de schoen in de relatie tussen Nederland en Indonesië. Het land wacht al 77 jaar op zo’n erkenning en die zal dan ook op schrift moeten, en officieel gecommuniceerd aan Indonesië. Verder moet de regering werk maken van officieel eerherstel van de ruim 5000 Indonesische dienstweigeraars, die soms drie jaar gevangen zaten om hun principes."

Verregaande consequenties

Wanneer Nederland overgaat tot een formele erkenning van de Republiek op 17 augustus 1945 zal dat verregaande consequenties kunnen hebben voor de beoordeling van de dekolonisatie periode tussen 1945-1949. Het militair optreden in die periode is dan niet langer een binnenlandse aangelegenheid, maar Nederland heeft dan met geweld Indonesie binnengevallen. En in dat geval is het humanitair oorlogsrecht – met inbegrip van het gebruik van de term oorlogsmisdrijven – op het Nederlandse militaire optreden van toen van toepassing.

Erkenning is heet hangijzer

De erkenning van de Indonesische Republiek is al decennialang een heet hangijzer in de onderlinge betrekkingen. Nederland houdt nog altijd vast aan 27 december 1949 als de datum van de soevereiniteitsoverdracht. In 2005 werd door Ben Bot toenmalig minister van Buitenlandse zaken een halfslachtige poging gedaan door het Indonesische gezag per augustus 1945 moreel en politiek te erkennen, maar dat is volgens Sjoerdsma nooit echt goed geland in Indonesië.

Onderzoeksresultaten onafhankelijkheid en geweld in Indonesië

Dit vertelde Sjoerdsma in het geschiedenisprogramma OVT in een gesprek over de onderzoeksresultaten van ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’ met Frank van Vree, leider van het onderzoek en tot voor kort directeur van het NIOD, Anne-Lot Hoek, historica en journalist die meewerkte aan het onderzoek en het boek De strijd om Bali schreef, Maurice Swirc, jurist en schrijver van het vorige week verschenen De Indische Doofpot, en de in Nederland wonende Indonesische journaliste en literatuurwetenschapper Feba Sukmana.

Luister en kijk het hele gesprek hier terug: