De kinderen van de spreekwoordelijke melkboer
- Nieuws
- De kinderen van de spreekwoordelijke melkboer
Kinderen van de postbode of de melkboer, de angst van iedere brave huisvader. We noemen ze ook wel koekoekskinderen. Deze week waren ze weer eens in het nieuws, omdat uit nieuw onderzoek blijkt dat ze vooral bij één bepaald volksdeel verwekt werden. Evolutionair geneticus Maarten Larmuseau van de KU Leuven onderzocht het eeuwenoude fenomeen van koekoekskinderen in de Lage Landen en sprak daarover in OVT.
Koekoekskinderen
De arme stadsbewoners
Het percentage koekoekskinderen in de westelijke wereld is de afgelopen 500 jaar vrij constant geweest. Het ligt meestal rond de 1 procent. Maar waar het gemiddelde koekoekskinderen in de negentiende eeuw rond de 1 procent lag, lag dat bij de arme stedelijke bevolking veel hoger: rond de 6 procent.
Dan wisten we dat er minstens één koekoekskind was geboren in de familie
Maarten Larmuseau en zijn team onderzochten het fenomeen bastaardkinderen door middel van stambomen en DNA onderzoek. De onderzoekers analyseerden mannen die nu leven en - op papier - in de afgelopen 500 een gemeenschappelijke voorvader deelden. Die gemeenschappelijke grootvader moet dan - als hij daadwerkelijk de voorvader is - een gemeenschappelijk Y chromosoom hebben overgedragen. Dit Y chromosoom zouden de deelnemers van het onderzoek dan dus delen. Als dat chromosoom niet gelijk was, dan wisten ze dat er minstens één koekoekskind was geboren in de stamboom.
Door middel van andere documenten waarop informatie zoals beroepen te vinden was, konden ze vaststellen dat het dus vooral de armere stadsbewoners waren, die koekoekskinderen kregen. Een directe uitleg hiervoor kon Larmuseau niet geven: "We kunnen niet in de hoofden kijken, en we kunnen die mensen natuurlijk ook niet meer interviewen."
"Wat je wel ziet is dat sociale controle wel een bepaalde rol heeft. In een dorp heb je veel meer sociale banden, dus dan heb je veel minder anonimiteit dan in de stad waar je los bent en waar je veel makkelijker een relatie hebt. In de stad heb je veel meer mogelijkheden, maar ook veel minder bescherming."
Verrassend onderzoek
Larmuseau was zelf ook verrast door de uitkomst van het onderzoek. Hij had juist eerder verwacht dat ze vooral koekoekskinderen zouden vinden bij de elite. "Als het over klassen ging, dan dacht je juist aan de aristocratie. Er was altijd dat idee van vaderschapsdisputen of problemen met vaderschap gebeurden altijd in die hogere klassen. Ook omdat daar een belangrijke rol was naar erfenis en bezit toe."
En de deelnemers die DNA van de ‘melkboer’ bleken te hebben? Die waren vaak wel verrast, maar velen konden volgens Larmuseau wel begrijpen dat dit enkel de biologische stamboom was. Uiteindelijk telt voor hen vooral de sociale stamboom.
