'Er zijn nooit onderduikers opgepakt in Artis'

De feitelijke historische research van Maarten Frankhuis was het uitgangspunt voor de voorstelling van Jolanda van den Berg. De voorstelling gaat over een Joodse vrouw Duifje van den Brink tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van den Berg beschrijft Duifje als een markante vrouw die vierenhalf jaar heeft ondergedoken in het dierenpark Artis in Amsterdam.

De schrijfster kon niet achterhalen of de directeur van Artis wist van het onderduiken. Wat Van den Berg wel weet, is dat de Joodse vrouw twee begeleiders heeft gehad. Waaronder een jonker die voor haar zorgde en haar schuilhield in de nacht. Duifje woonde in het wolvenverblijf, dat is de oudste verdieping in het park.

Tientallen onderduikers tegelijk

Duifje was niet de enige onderduiker in Artis. Meneer Frankenhuis heeft onderzoek gedaan naar het verdere oorlogsverleden van Artis. "Er waren tientallen onderduikers tegelijk die allemaal in de oude gebouwen zaten. De dierenverzorgers durfden hun werk niet te verlaten en bleven ook slapen om de dienstplicht te omzeilen", vertelt de onderzoeker.

De Joodse buurt in Amsterdam lag in de buurt van Artis. "Artis is helemaal ingebed in de Joodse volksbuurt. Als je toch geen gebruik mocht maken van het openbaar vervoer, kon je fietsen of lopen naar Artis."

Er hing tijdens de oorlog wel een bordje op de poorten van Artis met 'verboden voor Joden', zegt Van den Berg. "Alle Joden die voor de oorlog Artis bezochten, waren niet meer in staat om Artis te bezoeken in de oorlogstijd. Toch is er in Artis nooit iemand gearresteerd", legt onderzoeker Frankenhuis uit.

Alle onderduikers die vaak meehielpen in de dierenverblijven waren als een speer terug in hun schuilruimte wanneer er een controle was", aldus Frankenhuis. De Joodse mevrouw Duifje heeft de oorlog overleefd en is tegenover Artis gaan wonen.