'Foute beelden horen in een museum en niet op straat'

Niet alleen het beeld zelf is aanstootgevend, ook de context, vindt Mark. "Als je bedenkt in welk historisch moment dat is neergezet: eind negentiende eeuw, een periode van Nederlandse koloniale trots. Nederland eigenlijk als een trots, racistisch land. Alle koloniale machten in die tijd dachten op die manier. Dat zij eersterangs burgers waren en de onderdanen in Nederlands-Indië en Suriname tweederangs burgers. In die tijd wilden ze van iemand als Jan Pieterszoon Coen - die behoorlijk tekeer ging en de bevolking van hele eilanden uitmoordde - een held maken. Ik vind het niet meer van deze tijd en je vraagt je af of zo'n monument op z'n plaats is."

Plaquette toevoegen een oplossing?

Historicus Wim Berkelaar van de Vrije Universiteit vindt het weghalen van standbeelden 'in beginsel onjuist'. Monumenten zijn onderdeel van de geschiedenis en zeggen iets over de tijd waarin ze zijn neergezet. "Ik ben het eens met alles wat mijn collega Mark zegt over Coen. Het punt is alleen dat het in Hoorn juist goed is opgelost. Daar hebben ze een plaquette geplaatst waarin opgesomd wordt wat de man óók gedaan heeft."

Mark vindt dat geen goede oplossing: "Het gaat er om wat het betekent, wat het zegt. Een tekst er bij plaatsen garandeert niet dat mensen het gaan lezen. Het is ook een vrij ingewikkeld verhaal. Dat kun je veel beter in een museum aanpakken, dan dat je het op straat laat. Een monument blijft toch een soort eerbetoon."

Beeld ernaast

Schrijver Karin Amatmoekrim stoort zich vooral aan de eenzijdigheid. “Waar zijn de ándere standbeelden, van de ándere helden, van de ándere kant? Zolang die er niet zijn en zolang we nog steeds beelden hebben van mensen zoals Coen, dan is het niet gelijkwaardig. Je kan natuurlijk ook in plaats van een dom plakkaat, een mooi contemporain standbeeld zetten dat een van zijn vele slachtoffers moet verbeelden.”

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.