Hoe kan je je voorbereiden op de economische crisis?

"Of je je zorgen moet maken over die naderende recessie, dat is echt afhankelijk van jouw situatie en jouw categorie", zegt Verdergaal in Met het Oog op Morgen.

In het boek kan je een vragenlijst vinden waarmee je bepaalt hoe je er zelf voorstaat. "Je valt altijd in een categorie. Je bent rood, geel of groen. Zit je in de rode categorie, dan moet je snel actie ondernemen. In de groene categorie zit je veilig, maar dat neemt niet weg dat ook die mensen goed moeten nadenken over wat ze met hun geld willen doen", zegt Verdegaal.

Volgens de econome zijn er bepaalde zaken die bepalen in welke categorie je valt: "De allerbelangrijkste indicatoren zijn geld en vast inkomen. Heb je die twee zaken, dan kom je fluitend door elke crisis. Het wordt lastig wanneer mensen hun inkomen verliezen of wanneer ze schulden hebben."

'Je bent niet de economie'

Het belangrijkste wat je volgens Verdegaal moet onthouden, is dat je niet zelf de economie bent: "Er wordt vaak gezegd dat de consument de economie moet steunen. Als je dat zegt, ga je ervan uit dat de consument niet bij de economie hoort, maar die hoort er juist heel hard bij. De helft van het Bruto Nationaal Product komt uit consumptie. Als je kwetsbaar bent en je hebt weinig geld, dan moet je niet de economie steunen, dan moet je jezelf steunen."

"Ook als zuinige consument heb je invloed op de economie. Want door minder te consumeren, gaan de zwakke bedrijven eruit en worden vaak ook onnodige managementlagen geschrapt. Dat de overheid juist oproept om geld uit te geven, dat is logisch. Zij hebben natuurlijk zelf baat bij consumptie, want BTW gaat naar de schatkist", zegt Verdegaal.

'Crisis hoort bij een efficiënte economie'

Het is volgens de econome ook volstrekt normaal om af en toe te maken te hebben met een crisis: "Crisis hoort echt bij onze efficiënte markteconomie. Het is net een kaartenhuisje. Als je er hard aan gaat schudden, dan gaan er sowieso stukken omvallen."

Belangrijk is volgens Verdegaal om altijd goed naar je hypotheek te kijken: "Lenen wordt sinds de jaren negentig ontzettend hard gepromoot. Lenen zou een goede belegging zijn, wordt altijd gezegd. Ik geloof er niet in. Je ondersteunt er vooral de bouwmarkten en de makelaars mee. Je moet voor jezelf echt kijken naar de hypotheek en of je die kan dragen."

"We zien ook vaak mensen bij de hoogste inkomens die niet rondkomen. Die krijgen dan misschien wel 10.000 euro per maand binnen, maar jagen er net zo goed iedere maand 11.000 euro door. In Nederland zijn er relatief veel hypotheekschulden, daarom is de klap ook altijd zo hard voor de economie."

Slimme verkoopmethodes

Het is misschien makkelijk gezegd, maar volgens Verdegaal is de kern dat mensen goed op moeten letten hoe ze hun geld beheren: "Stress is niet goed, je moet echt zorgen dat je weer rustig wordt in een moeilijke financiële situatie. Want je moet een helder hoofd hebben als je in de problemen zit. Een belangrijke oorzaak van die problemen, is dat we in een consumptiemaatschappij leven. De marketing en verkoopmethodes zijn zo slim geworden. Het is moeilijk om er 'neen' tegen te zeggen en je sluit ook zo makkelijk dure abonnementen af."

Toch komt het volgens Verdegaal allemaal weer goed: "In Nederland hebben we een vangnet zoals de bijstand en hebben we schuldsanering. Het komt goed. Ook mensen die het bij de vorige crisis zwaar hadden, zijn er bovenop gekomen."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.