Groei ASML is gigantisch: 20 basisscholen en 100.000 woningen nodig

In 2024 slaagde Nederland erin om ASML voor Nederland te behouden. Dat was nog 'serieus spannend', zegt Dijsselbloem. In Den Haag onderhandelde hij stevig als pleitbezorger van de BrainPort-regio.

En niet zonder resultaat: met Project Beethoven, waarbij 2,5 miljard werd uitgetrokken om de groei van ASML te faciliteren, bleef het techbedrijf binnenboord. Dijsselbloem: "Toen we de deal sloten met het kabinet, is de champagne niet opengegaan. Dit is een enorme klus op alle fronten."

Het bedrijf verwacht de komende jaren in banen te verdubbelen, met een enorme druk op de woningmarkt, de weg, het openbaar vervoer, de zorg en het onderwijs tot gevolg. "Ik heb letterlijk tegen het kabinet gezegd: stop nou niet te veel geld in ASML zelf, dat is winstgevend genoeg. Stop het in de regio waarin het bedrijf is gevestigd, zodat het door kan groeien."

Investering vanuit ASML

Naast het Rijk en de gemeente heeft het bedrijfsleven zelf ook 219 miljoen toegezegd. Dat geld gaat naar infrastructuur, talent, woningbouw en sociale programma’s. Heel bijzonder, vindt Dijsselbloem: "Hoewel dat publieke voorzieningen zijn die normaal uit belastingen worden betaald, hebben zij gezegd: wij zijn bereid mee te betalen. Dat is uniek."

Dat 219 miljoen een klein bedrag is in vergelijking met de investeringen vanuit de overheid, wuift de Eindhovense burgemeester weg. "ASML betaalt tegen een miljard aan belastingen aan de nationale overheid, dat is van grote betekenis voor de schatkist. Daarom voel ik me ook niet bezwaard om te zeggen tegen het kabinet: investeer nou in de regio."

Nieuwe banen

Door de uitbreiding van ASML komen er 22.000 banen bij en in de aanverwante industrie komen daar nog eens 50.000 banen bovenop. "Veel mensen denken dat al die extra banen worden ingevuld door expats met torenhoge salarissen. Dat klopt niet. Naar schatting is tweederde van de nieuwe werknemers mbo-opgeleid. Het is in de kern maakindustrie."

Nieuwe woningen

De gemeente Eindhoven en de omliggende gemeenten moeten rekenen op een flinke groei. Voor de toestroom van die nieuwe inwoners zijn er naar schatting twintig nieuwe basisscholen nodig en moeten er honderdduizend woningen worden bijgebouwd.

"Ik wil daar niet eenvoudig over doen, het is een enorme opgave", zegt Dijsselbloem. "We weten allemaal hoe wispelturig de bouw is. De subsidies liggen op tafel en de financiële garanties vanuit het bedrijfsleven zijn er ook. Als gemeente zetten we in op extra menskracht om de procedures te versnellen. Op alle fronten trekken we een been bij."

Grote impact op de regio

Die groei zal grote impact hebben, niet alleen op de stad Eindhoven, maar ook breder in de regio. Een dorpje als Maarheeze, dat nu nog een kleine vijfduizend inwoners heeft, zou weleens in omvang kunnen verdrievoudigen.

Dijsselbloem: "Eindhoven was honderd jaar geleden ook nog een heel klein stadje, en is in ruim honderd jaar tijd meerdere keren over de kop gegaan qua bevolkingsaantallen. Dat was steeds met veel instroom van buiten. Het is ook wel de Brabantse cultuur om mensen gewoon welkom te heten en niet te moeilijk te doen."