Kleine ondernemers massaal in het rood: wat kun je eraan doen?

De organisatie Over Rood helpt, met 250 vrijwilligers verspreid door het land, ondernemers die het financieel moeilijk hebben. Dit kan komen door schulden of achterstanden van hun administratie. "Dit gebeurt vaak doordat ondernemers erg bezig zijn met hun beroep en dan hun administratie vergeten, maar daar komt een boel ellende uit voort", zegt Wielinga. Inmiddels heeft Over Rood al duizenden van deze kleine ondernemers geholpen.

Steeds groter

Het kabinet liet vorig jaar onderzoek doen naar problematische schulden van ondernemers. Daaruit bleek dat naar schatting 55 duizend ondernemers zulke problematische schulden hebben dat hun toekomst op het spel staat. Wielinga legt uit dat 266 duizend ondernemers in februari 2022 uitstel hebben gekregen voor hun belastingschulden. Zij mochten vijf jaar lang aflossen.

Nu, twee jaar later, zijn er tienduizenden ondernemers die in de regeling terecht zijn gekomen, ook al konden ze er nooit aan voldoen. Daarom zijn ze er inmiddels uitgezet. "Zij dienen binnen veertien dagen hun volledige belastingschuld te betalen, wat natuurlijk onmogelijk is. Het probleem is groot en wordt steeds groter", zegt Wielinga.

"Een onderneming is als je kind, maar soms is het beter om te stoppen", stelt Wielinga. "Een ondernemer is altijd optimistisch en gelooft er heilig in dat zijn bedrijf winstgevend is, ook al ziet zijn omgeving dat het eigenlijk niet levensvatbaar is." Daarom is er volgens de directeur iemand nodig die aan je zijde blijft staan, om samen naar de opties te kijken en te beargumenteren wanneer het beter is om te stoppen.

Ongeschoold in ondernemen

"Niemand zou vier jaar lang voor een baas gaan werken zonder winst te maken en eigen spaargeld in te brengen, maar heel veel ondernemers werken wel op deze manier en gaan maar door", zegt Wielinga. Wanneer ondernemers in de financiële problemen komen, is de schaamte vaak groot. "Ondernemers zijn vaak mensen met een waanzinnige mentaliteit. Zij zien altijd oplossingen en willen doorwerken." Daardoor is het voor velen lastig om te erkennen dat het misgaat, laat staan om dit te delen, aldus Wielinga.

De soort zaken waar Wielinga mee te maken krijgt, lopen zeer uiteen. "Het zijn veel horecagelegenheden en creatieve beroepen, maar ook bouwvakkers, schilders en groothandels." Wel vertelt de directeur dat het merendeel van de ondernemers, die bij organisatie Over Rood aankloppen, zzp'ers zijn. "Daarbij zien we vaak dat zij geen zakelijke rekening hebben en alles door elkaar ligt."

Hoe dit komt? "Deze mensen hebben te weinig kennis van het ondernemen", vertelt Wielinga. Bij ondernemen is enige basiskennis niet verplicht, maar wel cruciaal. "Deze ondernemers zijn onvoorbereid, optimistisch en hebben een goed idee, waar ze heilig in geloven. Maar zij hebben te weinig kennis van financiën en administratie."

Werk samen

Vanuit de Spraakmakers-community komt een ervaring van een horecaondernemer: "Een horecaondernemer zal heel moeilijk toegeven dat het slecht gaat. Hij faciliteert nu eenmaal succes. Daarom zoeken ze geen hulp, lijden in stilte en gaan langzaam kapot. Zowel lichamelijk als geestelijk is financiële stress het ergste wat je kunt hebben." Wat daarbij helpt zijn ondernemersverhalen van mensen die hetzelfde hebben meegemaakt, vertelt Wielinga. "Erover praten is essentieel. Zoek hulp en probeer het niet zelf op te lossen", aldus Wielinga.

Zo is het volgens Wielinga belangrijk om samen te werken met verschillende organisaties. Ondernemers kunnen bijvoorbeeld aankloppen bij de gemeente. "Dit is een goed toegangsloket voor ondernemers om zich te melden. De gemeente kan kijken wat ze voor een ondernemer kunnen betekenen", zegt Wielinga. "Zoals oplossingen uit de Bijstand voor zelfstandigen (Bbz) en schuldhulpverlening, maar er zijn nog andere initiatieven die ondernemers kunnen helpen via deze route. Via de gemeente kunnen zij zich hierover informeren."

Tips

Afgelopen juni is er een beleidsonderzoek gepresenteerd met aanbevelingen voor kleine ondernemers, waaruit Wielinga tipt: "Zorg voor een integraal overzicht van schulden, zodat schuldhulpverleners deze makkelijk kunnen inzien wanneer het nodig is." Daarnaast wil Wielinga met name ondernemers stimuleren om vooraf een basiscursus te volgen op het gebied van administratie. "Zodat je vooraf weet waar je aan begint."