De eerste bekende Nederlandse Fotografe: Alexine Tinne

“Eigenlijk moet iedereen haar naam kennen”, vertelt conservator fotografie Maartje van den Heuvel in NOS Met het Oog op Morgen. Ze is gasconservator van de tentoonstelling. Ze heeft het werk van Alexine Tinne altijd bijzonder gevonden “Ze had verschillende primeurs in de Nederlandse fotografie.”

Onbekend

Het grote publiek in Nederland is niet erg bekend met de fotografe. Dat vindt van den Heuvel vreemd. “Het is echt een mysterie. Het was een ongelofelijk markant en indrukwekkend figuur.” Buiten Nederland is de fotografe wel groot. “Dat komt deels door haar onverschrokken ontdekkingsreizen.” Tinne maakte expeditie reizen naar Afrika. Naast ontdekkingsreiziger was ze ook de allereerste ‘belangwekkende’ Nederlandse fotografe.

Bijzonder

Ze leefde van 1835 tot 1869. Het was in die tijd erg zeldzaam om te fotograferen. “Fotografie zat in die tijd echt in een pioniersfase. Er waren wel wat fotostudio’s hier en daar, maar het was heel erg buitengewoon om zelf te fotograferen ”, legt ze uit. In die periode werden er foto’s gemaakt met enorme apparaten. “Het waren lompe camera’s. Grote houten kisten op grote statieven die je heel moeizaam op straat mee kon voeren.”

Naast het meesjouwen van een zwaar object, moesten fotografen ook nog verstand hebben van veel onderwerpen. “Je moest kennis hebben van de chemie, optiek en natuurkunde. Je moest ook rijk zijn en veel tijd hebben.” Niet heel erg veel mensen hadden dus toegang tot deze kunstvorm. Alexine Tinne had wel toegang tot de fotografie. Ze was van bureaucratische afkomst. “Er was geld en tijd om zich erin te verdiepen.”

Reizen

Haar vader overleed op jonge leeftijd. Na zijn dood zijn Tinne en haar moeder gaan reizen. “Dat heeft zich uitgemond in hoogwaardige expedities.” Tijdens een reis naar Egypte ontmoette ze de beroemde Engelse fotograaf Francis Frith. Volgens van den Heuvel heeft ze van hem afgekeken hoe je moet fotograferen tijdens het reizen. “Je moest met een grote camera reizen, de chemicaliën meenemen. Frith had ook een mobiele donkere kamer.” Alexine Tinne maakte in Nederland de nieuwe technieken eigen. “Dat was voor Nederland een hele unieke manier van fotograferen.”

Werk

De fotografe maakte verschillende foto’s. Zo maakte ze portretten van haar gezin, maar dat was niet alles. “Bijzonder is dat ze een aantal stadsgezichten van Den Haag maakte. Daaruit blijkt dat ze een hele moderne blik had.” Daarnaast had ze verschillende Nederlandse fotografie primeurs. “Ze maakte bijvoorbeeld voor het eerste interieurfoto’s. Ze maakte ook ruiterfoto’s, dat was buitengewoon in de fotografie.” Al dit maakte Alexine Tinne, volgens van den Heuvel, een echte fotopionier.