Joris Luyendijk: 'De zevenvinker is niet neutraal'

De zevenvinker

Nagenoeg iedereen in Nederland heeft wel te maken met een of meerdere hokjes waar ze in geplaatst kunnen worden -- hokjes waarmee ze vaak negatief benaderd worden en van waaruit ze impliciet of expliciet te horen krijgen dat ze er net niet helemaal bij horen.

Daartegenover staat een groep die er altijd bij hoort: de zevenvinker. Iemand met minstens één hoogopgeleide en/of welgestelde ouder, ten minstens één in Nederland geboren ouder, man, hetero, wit, gymnasium of vwo en een universitaire opleiding. Een term recent geduid door Joris Luyendijk die voor zijn nieuwste boek zijn eigen privileges onderzocht.

“Volgens mij is het ontzettend goed als wij ook een hokje krijgen. Zodat ook kan worden benoemd dat wij niet neutraal zijn,” stelt Luyendijk. “Als je nu kijkt naar een hoop politieke partijen, die zijn vaak nog best divers, maar dan kiezen ze toch weer voor een Wopke Hoekstra of voor een Mark Rutte. En dat is volgens mij dat wij het imago hebben dat wij boven de partijen staan. Want wij zijn neutraal, wij doen niet aan identiteitspolitiek. Alsof wij geen identiteit hebben.”

'Hij heeft kennelijk nooit geluisterd'

Na de publicatie van Luyendijk’s boek stuitte hij geregeld op kritiek. Is hij wel de juiste persoon om dit probleem aan te kaarten? Luyendijk vindt die kritiek begrijpelijk en noemt het ook bitterzoet dat er achter het succes van zijn boek een zekere ironie schuilt.

Luyendijk: "Ik had het ook wel na lezingen. Dat leden van een diversiteitscommissie zo ontdaan waren en zeiden: 'Ik heb mannen op wie ik al tien jaar aan het inpraten ben over hoe uitsluiting werkt, en achterstelling en ontmoediging en intimidatie. En hij heeft kennelijk nooit geluisterd. Want jij vertelt er een beetje over, weliswaar vanuit jouw perspectief, en hij gaat het nu aan mij uitleggen. Hij heeft al die jaren niet geluisterd.'"