Niet alleen 'stroopwafel': Engelsen lenen een boel Nederlandse woorden (en wij nog meer van hen)

Maar liefst 1500 woorden in het Engelse woordenboek stammen uit het Nederlands, legt Van der Sijs uit. "Daarvan is wel één derde verouderd", zegt de taalkundige. "Maar het is alsnog een boel."

Stroopwafel, scheepvaart en polder

Het zijn een aantal specifieke thema's waarvan er Nederlandse leenwoorden zijn. Van der Sijs noemt hierbij als voorbeeld de scheepvaart. "Daaruit is bijvoorbeeld harpoen, kabel, keelholte en kielhalen geleend." Daarnaast hebben we als Nederlanders veel ingepolderd en werden we in de zeventiende eeuw vaak daarnaar gevraagd. "Dus polder, inpolderen, moeras en dijk zijn allemaal Nederlandse leenwoorden."

Daarnaast voerden we heel lang oorlog met of tegen de Engelsen. "En ook dat heeft allerlei leenwoorden opgeleverd zoals: aanslag, belegeren, plunderen en taptoe."

Originele spelling

Veel van deze eerder genoemde woorden zijn in de loop der jaren veranderd naar een andere spreek- en schrijfwijze, aangepast op de Engelse taal. Dit komt doordat ze met name van mond tot mond overgenomen zijn.

Het nieuwe Engelse woord 'stroopwafel' is wel als Nederlandse schrijfwijze opgenomen. "Dit komt doordat het uit geschrifte is overgenomen, al zag ik ook al de variant 'stroopwaffle' voorbijkomen. Dat is dan weer afgeleid uit het Amerikaans-Engelse woord 'waffle'."

En andersom?

Voorheen leken de Engelse dus een boel woorden uit de Nederlandse taal te lenen. "Dit was met name tussen 1500 en 1800." Maar na de Tweede Wereldoorlog werden de rollen omgedraaid. Van der Sijs vertelt dat het aantal leenwoorden tussen beide talen quitte stond in 1960. "Toen waren er uit beide talen 1500 leenwoorden in de woordenboeken te vinden." Nu staat te teller op maar liefst tienduizend Engelse leenwoorden in ons woordenboek. "Wel zijn daarbij alle leenvertalingen én betekenissen die minder goed te herkennen zijn meegeteld."

Eerder werden de Taalstaat-luisteraars al gevraagd om een Nederlands woord als vervanger voor het uit het Engels geleende woord 'impact' te zoeken, maar dat bleek nog niet zo makkelijk. "Voor sommige woorden is er geen betere betekenis in eigen taal te vinden, waardoor het beter is de originele verwoording te lenen", zegt Van der Sijs. Ze legt uit dat we dan we het lenen maar voor lief moeten nemen.