Schimmelpenninck: 'Ik ben gisteren nog achtervolgd op straat'

‘Schimmelpenninck, ik kom je pakken’

Sander Schimmelpenninck komt van goeden huize. En dat mogen we vrij letterlijk nemen. In de eerste shots van zijn nieuwe serie Sander en de Kloof worden we door hem verwelkomd in het landgoed waar hij zelf is opgegroeid. Het is de aftrap van zijn onderzoek naar de alsmaar groeiende kloof tussen arm en rijk, en daarvoor kon hij moeilijk om zijn eigen achtergrond heen: “In deze serie zou het volstrekt ongeloofwaardig zijn als ik niet met de billen bloot ga, en niet transparant ben over dat wat ik zelf heb meegekregen.”

Het is verre van de eerste keer dat Schimmelpenninck met zijn eigen achtergrond wordt geconfronteerd. Zo herinnert hij zich nog goed dat hij op het voetvalveld onderuit geschoffeld werd door een jongen die het op hem had voorzien. “Achteraf bleek dat hij uit een boerenfamilie kwam, en dat zijn vader het aan de stok had met mijn grootvader als pachter.” Een bijna feodale strijd die op dat kleine voetbalveld plots zijn weerklank vond.

Ook tegenwoordig kan Schimmelpennincks achternaam nog tot genoeg woede leiden. Hoewel hij de meeste haatberichten met voldoende gemak naast zich neerlegt, gaat dat niet altijd op. “Ik ben niet immuun voor bedreigingen. Ik ben gisteren nog achtervolgd op straat. Hij riep naar mij ‘Schimmelpenninck, ik kom je pakken.’ Hij begon te rennen, dus begon ik ook te rennen. En dat gebeurt helaas steeds vaker. Ik durf wel te zeggen dat dat echt onder je huid gaat zitten.”

Scheve belastingdruk

Hoe kan deze kloof concreet worden gedicht? Volgens Schimmelpenninck is het probleem niet het feit dat mensen geld verdienen of een vermogen kunnen opbouwen, maar dat de belastingdruk in dit land scheef is gegroeid. “We belasten de verkeerde dingen veel te zwaar, en andere dingen, zoals kapitaal, belasten we veel te laag.”

Schimmelpenninck noemt het voorbeeld van erfenissen. De eerste €25.000 die je erft ben je vrijgesteld. Daarna is de eerste ton met 10% belast, en daarna krijg je te maken met een belasting van 20%. Tegelijkertijd moet voor iedere gewerkte euro in de hoogste belastingschijf de helft worden afgedragen aan de belastingdienst. “Ik vind dat iets heel scheefs, en dat was ook niet altijd zo. In de jaren ’50 in Amerika, bijvoorbeeld, was de erfbelasting met 70% juist heel hoog.” Volgens Schimmelpenninck laat het zien dat wij het liberale ideaal dat ‘je het zelf moet doen in het leven’ allang zijn kwijtgeraakt in Nederland.