Alexander de Grote is homo in een nieuwe Netflix-serie: 'Niet elke film hoeft historisch accuraat te zijn'

Meijer keek het eerste deel van de zesdelige serie, die opent met een liefdesscene tussen Alexander en Hephaestion. Dat verbaasde hem wel: "Het is opzienbarend, want er is heel weinig over Alexander bekend", vertelt de oudheiddeskundige. De bronnen over de heerser dateren van later, waardoor je weinig betrouwbare informatie hebt: "Iedereen kan zijn eigen Alexander vormen, dat hebben ze hier ook gedaan. Om een groot publiek te krijgen, hebben ze een bijzondere ingang gevonden."

Ergernis

Collega-historicus Joep Leerssen, die ook het eerste deel keek, is minder mild voor de makers. Hij ziet een 21e-eeuwse projectie op de oudheid. "Ik erger me aan de bombast en de gemakzucht. Die Alexander ziet eruit als Luke Skywalker, een soort blauwogige edelgermaan. Zijn tegenstander Darius is een soort Jafar uit Aladdin; een sinistere, Oriëntaalse despoot. Dat was niet nodig geweest", vindt hij.

Zoals in veel docuseries komen er deskundigen aan het woord. Ook dat is een bron van ergernis voor Leersen: "Als je het dan lardeert met academici die gezaghebbend commentaar leveren, dat laat mensen denken dat de projecties en de zwart-wit tegenstellingen betrouwbaar zijn. Daar heb ik moeite mee", zegt hij.

Eerdere historische films kregen ook commentaar. In Bridgerton, ook van Netflix, werden Britse royals gespeeld door mensen van kleur, terwijl de karakters dat in het echt niet waren. Voor Leerssen is dat ook een vorm van gemakzucht: "Op deze manier zijn we eigenlijk een placebo aan het geven voor de huidige problemen rondom racisme, door te doen alsof er een fantasiewereld is waarop mensen van kleur trots kunnen zijn. Dan doe je niks aan sociale misstanden, het is eigenlijk een doekje voor het bloeden."

Bijsluiter

Bij de serie The Crown toont Netflix tegenwoordig een soort 'bijsluiter' om aan kijkers te laten weten dat het fictie is en niet alles precies historisch accuraat is. Het lijkt Leerssen bij andere series ook wel wat: "Laat de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, een lijst opstellen met alle feiten die volgens de wetenschap niet kloppen", vindt hij.

Meijer ziet daar niet zoveel in. Hij denkt niet dat mensen het gaan lezen. Wel denkt hij dat het goed is dat gesprekken met historici in de media worden gevoerd. "Bijna alle films over de klassieke oudheid hebben passages waarbij je kunt afvragen of ze kloppen", zegt hij.

Overigens tipt Meijer een film over Alexander de Grote die volgens hem wél betrouwbaar is: de film 'Alexander' uit 2004, met Colin Farrell. Deze film werd geschreven op basis van een boek van de gerenommeerde historicus Robin Lane Fox.