'Het lichaam van zijn kind werd uit het puin gehaald. Ik stond ernaast'

De verwoeste stad Mosul (AP/Bram Janssen)

Het is zomer 2014 wanneer Janssen naar Irak vertrekt om verhalen te maken over het relatief onbekende Koerdistan. Het is daar - zo lijkt het althans - rustig en het gebied is financieel enorm in opkomst. Janssen weet op dat moment niet dat het doel van zijn reis een heel andere wending zal krijgen. Begin augustus kondigt president Obama aan dat de VS en bondgenoten ISIS gaan bombarderen. En laat Janssen zich nou precies op dat moment aan de frontlinie net buiten Mosul bevinden.

Als enige journalist ter wereld is hij getuige van de eerste bombardementen aan die frontlinie. Zonder de ervaring van oorlogsfotografie. Maar die zal hij snel opdoen. Het is het begin van drie heftige stressvolle jaren, waarin Janssen dingen meemaakt die hij zijn leven lang niet zal vergeten. Naeeda Aurangzeb sprak met hem.

Hoe is het om plotseling onverwacht oorlogs-verslaggever te zijn?

Janssen: "Stressvol. Slapeloze nachten. Je werkt meteen voor het grootste persbureau ter wereld en dat brengt veel druk met zich mee. Je moet leveren, iedere dag. Je moet relevant blijven, daar zijn waar het nieuws is. Het is eigenlijk één grote concurrentiestrijd. En zeker in een oorlog is dat ontzettend moeilijk."

Had je nog nooit in een oorlogssituatie gewerkt?

"Nee, helemaal niet. En dat is zwaar. Ik leerde terwijl ik aan het werk was. De eerste maanden waren enorm stressvol, ik zat nog niet helemaal op mijn plek. Had last van slapeloze nachten. De druk was enorm, zeker omdat ik alleen was. Een journalist die voor het eerst in een oorlogsgebied gaat werken, zou dat eigenlijk moeten doen onder de vleugels van een ervaren oorlogsjournalist."

Wat gaat er door je heen als je foto's maakt van de situatie daar?

"Ik zag het drama van de mensen in het begin helemaal niet. Ik schoot het wel, maar zag niet wat er echt gebeurde. Dat zie je ook in het werk van mijn eerste jaar terug; het zijn foto's van iemand die niet weet wat hij aan het doen is. Het zoomt niet in op de ellende van de mensen, en de angst. Maar hoe meer je daar aan het werk bent, hoe meer je het gaat zien, en hoe meer je de mensen gaat begrijpen. Je leert de achtergronden van de verhalen kennen. Door er iedere dag te zijn, door er te leven, leer je pas echt te kijken."

Raakt het je meer wanneer je de mensen en hun verhalen beter leert kennen?

"Hoe langer je het werk doet, hoe meer het aan je groeit en hoe meer je een band opbouwt met de mensen daar. Het begon als een avontuur van een naïeve jongen die oorlogsjournalist wilde worden, maar het werd steeds belangrijker voor me om het verhaal van die mensen naar buiten te brengen. Dat doet me nu echt veel."

Een van de verhalen die Janssen wil delen is dat van een vader in Mosul. Enkele weken geleden kwam Janssen hem tegen bij de restanten van zijn huis, waar hij toekeek hoe werd gezocht naar de lichamen van zijn overleden kinderen. Een heftig verhaal. "Wij kwamen toevallig bij hem uit. Ik klom op de berg puin en stond naast hem terwijl ze aan het zoeken waren naar de restanten van zijn kinderen."

"Dit is het moment waarop het lichaam van zijn kind tevoorschijn kwam. Hij barstte in huilen uit. Ik stond ernaast. Dat was zo heftig, dat greep mij zo aan. Het was een bizarre samenkomst van alles wat ik in de jaren daar gezien heb. Ik heb de bombardementen gezien, de verhalen van de mensen gehoord. Maar om te zien hoe iemand breekt als er zoiets gebeurt... Dat is onbeschrijfelijk."

Meer zien en horen

Dit is slechts een deel van het interview met Bram Janssen. Wil je meer horen?

In het artikel zijn enkele foto's van Janssen opgenomen, die hij maakte in Irak. Ze komen echter beter tot hun recht op zijn Instagram account, waar je nog veel meer van zijn werk kunt bekijken.