Jan Dirk van der Burg neemt afscheid als Fotograaf des Vaderlands

Ik woon bij de palmboom

Jan Dirk fotografeert typisch Nederlandse beelden in series. Dat gaat van Boeddhabeelden tot palmbomen in voortuinen tot vormsnoeiwerk. "Ik ben niet bezig om de mensen die daarbij horen in een hokje te stoppen. Mensen met een palmboom in de voortuin vertellen me ook dat ze gewoon geen groene vingers hebben en een palmboom is makkelijk. Het hoeft geen water, groeit snel en je hoeft hem alleen maar af en toe bij te snoeien. En het is een goeie landmark: ik woon bij de palmboom."

Zoetermeer

"De straat van mijn jeugd was de Reesloot. Een onderweg tussen Zoetermeer en Pijnacker. Als ik uit het raam keek, zag ik een klein poldertje met kikkers in de sloot en varkens in het land, want mijn vader had een varkensboerderij. Ik fietste vijftien minuten richting Zoetermeer naar de basisschool.

Nu woont de fotograaf in een appartement rondom het Westerpark in Amsterdam. "Ik woon daar al vijftien jaar en dan is het het moeilijkst om in je dagelijkse uitzicht nog iets nieuws te zien. Als ik naar links kijk, zie ik wel de Pontsteiger staan. Een groot gebouw. Dat is mijn landmark nu; ik woon bij de Pontsteiger. Maar als je op het boek in plaats van ‘Typisch Nederland’, ‘Typisch Zoetermeer’ zou zetten, dan zou het ook nog kloppen. Het is toch je visuele fundament."

Camouflage van de kliko

Jan Dirk werd in 2018 benoemd tot Fotograaf des Vaderland en in het najaar van 2022 draagt hij zijn ambt over aan een collega-fotograaf. "Als Fotograaf des Vaderlands doe ik niet veel anders dan ik al deed. Toen belde NRC dat ze een maandelijkse rubriek zochten. Dat heb ik tweeëneenhalf jaar gedaan en daar is dit werk uit ontstaan. Ik kijk wat een fenomeen is en dat wil ik boven zichzelf uit laten stijgen.

Het is leuk te zien hoe mensen hun kliko camoufleren bijvoorbeeld. Mensen krijgen een kliko en zitten daar helemaal niet op te wachten. Iedereen vindt dat spuuglelijk en gaat daar een oplossing voor verzinnen. Dat doen we met klimopstickers, haardhoutstickers, pioenrozen. Er zijn mensen die een hele klikogarage bouwen en dan begint voor mij de lol. En ontroering speelt dan ook zeker een rol."