Huis stemt weer voor afzetting Trump

Naast alle Democraten stemden ook tien Republikeinen voor zijn afzetting. Nooit eerder stemden zo veel afgevaardigden voor impeachment van een eigen president.

"De Senaat zal hoogstwaarschijnlijk die procedure afmaken, ook als Trump al geen president meer is. Om echt vast te stellen dat wat er is gebeurd de afgelopen weken door de politiek echt niet wordt getolereerd. En omdat er een mogelijkheid is om aan die impeachment een stemming te verbinden die Trump ook het recht kan ontnemen om zich in de toekomst nog eens verkiesbaar te stellen voor het presidentschap", zegt Waagmeester.

Aanzetten tot opstand

Trump wordt aangeklaagd voor het aanzetten tot een opstand. De afgevaardigden stellen dat hij verantwoordelijk kan worden gehouden voor de bestorming van het Capitool, waarbij vijf doden en tientallen gewonden vielen. Het geweld was een direct gevolg van zijn retoriek en de ongefundeerde claims over fraude bij de presidentsverkiezingen afgelopen november, zeiden de afgevaardigden in het urenlange debat over de afzetting.

Daarom is hij een gevaar voor de nationale veiligheid, democratie en de Grondwet, aldus de voorstemmers. De Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, roept senatoren op Trump te straffen voor zijn acties.

De Republikeinse leider in het Huis, Kevin McCarthy, is het ermee eens dat Trump verantwoordelijkheid draagt voor de Capitoolbestorming, maar vindt afzetting een verkeerde stap. Daardoor zou volgens hem de verdeeldheid in de VS toenemen: "Het Congres moet zich juist focussen op het verenigen van de Amerikanen."

Spannend in de Senaat

Het is nu aan de Senaat om over de afzetting te stemmen. Als in de Senaat een tweederdemeerderheid voor stemt, zal Trump als eerste Amerikaanse president ooit worden afgezet via een impeachmentprocedure. Naast alle Democratische senatoren moeten minstens zeventien Republikeinen voor stemmen.

Op dit moment is van vijf Republikeinse senatoren zeker dat ze de afzetting steunen.

Het is nog onduidelijk wanneer de Senaat over de afzetting zal stemmen. Dat kan mogelijk nog maanden duren, dus na het presidentschap van Trump.

Als in dat geval voor een afzetting wordt gestemd, heeft dat als consequentie dat Trump niet mag deelnemen aan nieuwe presidentsverkiezingen. Daar is een aanvullende stemming voor nodig, maar daarvoor is een gewone meerderheid in de Senaat voldoende.

Mitch McConnell

De Senaat is met reces tot komende dinsdag 19 januari, de dag voor de inauguratie van aankomend president Biden. De Democratische leider van de Senaat, Chuck Schumer, heeft de Kamer opgeroepen eerder terug te keren om over de afzetting te stemmen, maar Mitch McConnell, de leider van de Republikeinen in de Senaat, heeft dat geweigerd.

Amerikaanse media melden dat de loyale McConnell overweegt voor impeachment van Trump te stemmen. Dat zou hem helpen de macht van Trump in de Republikeinse partij te breken, maar de machtige Republikein heeft in het openbaar nog niets over zijn positie ten opzichte van Trump gezegd.

De tien voorstemmers onder de Republikeinen in het Huis vormen een indicatie dat in de Senaat een tweederdemeerderheid niet onmogelijk is, zegt correspondent Lucas Waagmeester. "Onder Republikeinen zijn de panelen aan het schuiven. Stel dat McConnell voor afzetting stemt, dan kan hij zo maar 17 senatoren meetrekken, want hij heeft veel van hen echt aan een touwtje."

Nieuwe demonstraties

Het debat in het Huis vond onder strenge bewaking plaats. Uit angst voor nieuwe ongeregeldheden van gewelddadige Trump-aanhangers zijn op verschillende plaatsen in Washington barricades opgeworpen. Zwaarbewapende leden van de Nationale Garde bewaken het Capitool.

In aanloop naar de inauguratie wordt gevreesd voor nieuw geweld door extremistische groeperingen. President Trump heeft in een verklaring opgeroepen bij demonstraties geen geweld te gebruiken. "Ik roep alle Amerikanen op de gemoederen te bedaren", zei hij.

Historische gebeurtenis

Het is de vierde keerin de geschiedenisdat een Amerikaanse president wordt onderworpen aan een afzettingsprocedure. De laatste keer was een jaar geleden, toen president Trump werd aangeklaagd vanwege zijn vermeende poging om de Oekraïense president Zelensky onder druk te zetten om een onderzoek te beginnen naar toenmalig presidentskandidaat Biden. De procedure strandde in de Senaat.

Ook in de andere twee impeachmentprocedures in de Amerikaanse geschiedenis (tegen Andrew Johnson in 1868 en Bill Clinton in 1999) werd de benodigde tweederdemeerderheid in de Senaat niet behaald.

De enige president die aftrad vanwege een impeachmentprocedure was Richard Nixon in 1974, maar die hield de eer aan zichzelf en kondigde zijn vertrek aan voordat het tot een stemming in het Huis van Afgevaardigden was gekomen.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.