'Asielbeleid Europa bedreigt democratie'

De 39-jarige Koerdisch-Iraanse journalist was gevlucht voor de repressie in zijn land en hoopte op veiligheid in een democratisch land als Australië, maar werd met vele honderden andere opgesloten op een verlaten eiland: Manus Prison. Pas na zes jaar kreeg hij asiel in Nieuw Zeeland. Het boek Alleen de Bergen zijn mijn vrienden, dat hij schreef over de verschrikkingen in het kamp was toen al een bestseller. Het manuscript had hij bericht voor bericht via whatsapp naar buiten gesmokkeld. Bureau Buitenland maakte er een audiobewerking: Berichten uit Manus Prison.

Boochani’s bezoek aan Nederland komt op een moment dat de discussie over vluchtelingen hoog oplaait. Want terwijl Boochani crepeerde op een verlaten eiland werd in Nederland en de rest van Europa verlekkerd gekeken naar de methode van Australië. "Het Australische model breidt zich uit, steeds meer landen doen hetzelfde. En dat is heel gevaarlijk want Australië heeft een tragedie gecreëerd", zegt Boochani. "Het is een voorbeeld van wreedheid die ook gevolgen voor de politieke cultuur, het ondermijnt de democratie."

Inmiddels sluit de Europese Unie deals met landen als Libië en Tunesië, die betaald krijgen om migranten uit Afrika tegen te houden, nog voor ze de overtocht wagen naar Europa. Engeland heeft een deal met Rwanda om vluchtelingen die het al gehaald hebben heen te sturen. "Dat is precies wat Australië deed met Nauru en Papoea-Nieuw-Guinea. Het is heel koloniaal. Je betaalt zwakke, makkelijk te controleren landen om hun land te gebruiken als een kooi, een strafkamp."

En dat, zegt Boochani, is gevaarlijk voor de democratie in onze landen zelf. "Politici gebruiken vluchtelingen om angst te creëren en ondermijnen daarmee de democratie. Mensen die daartegen vechten, vechten niet alleen vechten voor vluchtelingen, maar ook voor principes vooral tegen een politieke cultuur die de democratie ondermijnt. Je kunt niet wreed zijn tegen onschuldige mensen die hun land verlieten vanwege vervolging, oorlog, discriminatie en tegelijkertijd claimen dat je democratie overeind houdt."

Op 16 mei is Boochaní te gast in de Tolhuistuin in Amsterdam en op 17 mei bij "Mena is here" in Groningen.