Internationaal Gerechtshof verplicht Israël genocide te voorkomen: 'Baanbrekend tussenvonnis'

Tussenvonnis

In het tussenvonnis stelt het Internationaal Gerechtshof dat Israël er alles aan moet doen om genocide te voorkomen. Daaronder valt het doden of lichamelijk schaden van leden van eenzelfde bevolkingsgroep. Ook verplicht het Hof Israël om zoveel mogelijk bewijsmateriaal van diens operaties te behouden en om binnen een maand met een verslag te komen waarin het land toelicht welke maatregelen het neemt om een genocide te voorkomen. Ook roept het Gerechtshof Hamas op om de gijzelaars per direct vrij te laten. Een directe oproep tot het staakt-het-vuren sprak het Hof niet uit.

'Baanbrekende uitspraak'

Hoewel het een tussenvonnis betreft, noemt André Nollkaemper, hoogleraar internationaal recht en voormalig juridisch adviseur van het ministerie van Buitenlandse Zaken, het toch "een baanbrekende uitspraak". "De ruimte voor Israël om door te gaan met de militaire operatie, zoals ze die de afgelopen maanden heeft ondernomen, is nu wel heel klein. Eigenlijk onmogelijk, zou ik zeggen. De operatie zoals die nu plaatsvindt zou beëindigd moeten worden."

Tragische houding van Nederland

Volgens Peter Malcontent, docent-onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict, zal de reactie van Westerse landen van groot belang zijn: "Als belangrijke Westerse bondgenoten –nota bene bondgenoten die hebben gestaan voor het internationaal recht en het instellen van dit soort hoven– selectief uitspraken gaan steunen of afwijzen, dan geef je Israël publiekelijk de ruimte om te zeggen: 'waarom zouden wij ons hier druk over moeten maken?'"

Het is nu ook de vraag of, naar aanleiding van dit tussenvonnis, het Nederlands kabinet diens beleid gaat aanpassen. Malcontent is kritisch op eerdere uitspraken van demissionair minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot: "Het is tragisch dat de minister al vooruit wilde lopen op de uitspraak door te zeggen 'wij weten niet of we deze uitspraak serieus nemen'. Dat heeft ze niet letterlijk gezegd, maar die mogelijkheid liet ze wel open. Wij zijn gastheer van dit hof, Nederland staat altijd pal voor het internationaal recht, dus dat is merkwaardig."