Shell aansprakelijk voor olievervuiling in Nigeria

In de Nigerdelta zijn regelmatig olielekkages, daardoor verloren de vier Nigerianen zo’n vijftien jaar geleden hun landbouwgrond en zagen zij ook hun visgebied flink vervuild worden. De uitspraak van het gerechtshof in Den Haag zou nog wel eens gevolgen kunnen hebben voor andere Nigerianen die gedupeerd zijn door de olielekkages. Volgens Milieudefensie zijn de gevolgen namelijk nog breder te voelen. Het is voor hen de hoop dat Shell zich nu anders gaat opstellen in de zaak.

Voor het eerst juridisch toetsbaar

Liesbeth Enneking is bijzonder hoogleraar juridische aspecten van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) aan de Universiteit van Rotterdam, en ziet dat deze zaak een kentering voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen kan zijn. "Met deze zaak is internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen voor het eerst juridisch toetsbaar gemaakt. Shell is niet veroordeeld, maar de rechter heeft wel gezegd dat óók het moederbedrijf meer moet doen om olielekkages te voorkomen", vertelt Enneking in Nieuws en Co.

De rechter velde vandaag voor het eerst een oordeel over het schenden van mensenrechten door private organisaties, dat terwijl eer veel meer zaken lopen in de wereld. "In deze zaak leidt het daadwerkelijk tot een uiteindelijk oordeel van de rechter en ook nog eens in het voordeel van de eisers", gaat Enneking verder. Het kan flinke consequenties hebben voor multinationals. Zo moet Shell Nigeria schade gaan vergoeden aan de betrokken boeren en is dus ook Shell Nederland op de vingers getikt.

In eerste instantie schoof Shell de schuld in de schoenen van het moederbedrijf. Tot dusver kwam de last dan ook eerst altijd bij een dochteronderneming terecht, moederbedrijven verschuilden zich dan ‘opeens’ achter het argument dat het een dochteronderneming is. “De moedermaatschappij moet dus ook meer doen. Zij moeten bepaalde verantwoordelijkheid nemen over hun detectiesystemen. Dat heeft voor het hele concern consequenties en ik kan mij voorstellen dat het op hoofdkantoor voor hoofdbrekens kan zorgen”, gaat Enneking verder.

Iedereen kan zaak starten, maar krijgt lang juridisch proces voor de kiezen

"In dit geval ging het wel om mensen die zware schade hebben geleden. Maar niet iedereen zal staan te springen om een juridisch proces als deze op te starten. Laten we wel wezen, deze mensen zijn er namelijk dertien jaar mee bezig geweest om dit resultaat te behalen”, vertelt Enneking. Sterker nog, inmiddels zijn twee betrokken boeren inmiddels al overleden. "Dus in principe kunnen slachtoffers van milieuschandalen en mensenrechtenschendingen dit doen, maar ik denk dus niet dat iedereen hier zin in zal hebben", sluit Enneking af.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.