Onrust en demonstraties in Peru: noodstand uitgeroepen

"Het leger wordt de straat opgestuurd om de politie bij te staan en de protesten de kop in te drukken", vertelt Latijns-Amerika-correspondent Boris van der Spek in het NOS Radio 1 Journaal. "Die militairen waren er al op een aantal plekken; het vliegveld, een aantal snelwegen, maar nu krijgen ze meer mogelijkheden."

Noodtoestand

Mensen mogen tijdens de noodtoestand niet geheel vrij meer door het land bewegen. "Dat zorgt vlak voor kerst voor behoorlijk wat problemen", vertelt Van der Spek. "Ook de politie krijgt meer mogelijkheden om bijvoorbeeld huizen in te vallen, zonder gerechtelijk bevel. Mogelijk wordt er nog een avondklok ingezet. Toch een behoorlijk zware ingreep om de rust in het land te doen herstellen."

Het is de afgelopen dagen erg onrustig geweest in Peru. "Met name op de plekken waar Castillo echt een grote aanhang heeft, de armere steden in het land. Ica, Cuzco, Arequipa, dat zijn echt de armere steden waar zijn aanhang groot was. Daar wordt zwaar gedemonstreerd, winkels geplunderd, wegen geblokkeerd en daar is de situatie moeilijk onder controle te krijgen. Daar zijn de doden gevallen. Dit is op zich een logische ingreep, maar de vraag is of het gaat helpen."

Uit de hand lopen

Of de noodtoestand helpt, moet nog blijken. "Zeker omdat er op veel plekken nog wordt gedemonstreerd. Er zijn zelfs mensen die op bepaalde plekken in het land, met name in de regio’s die ik noemde, waar wordt gezegd dat mensen wapens moeten oppakken tegen de huidige politieke elite in het land, wat in Lima zit. Het kan de komende dagen nog meer uit de hand gaan lopen."

"Zeker omdat de huidige protestbeweging in Peru, niet één beweging is. Het zijn niet alleen aanhangers van Castillo: daar zitten linkse bewegingen tussen, inheemse mensen, maar ook extremistische politieke bewegingen en zelfs drugskartels. Het is een best explosieve mix."

Verkiezingen

De huidige president Boluarte heeft de verkiezingen opnieuw vervroegd. Eerst waren de volgende vekiezingen in 2027, dat werd toen naar voren gehaald naar 2026. Nu is dat verder vervroegd, 2023. "Sinds Castillo is afgezet, staat ze onder zware druk. Zowel onder druk van de oppositie als de aanhangers van Castillo. De oppositie wil zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen en ruikt hun kans, omdat er enorme politieke chaos is ontstaan onder Castillo. De partij van Castillo denkt: wij kunnen nu verkiezingen winnen, omdat er enorme woede is tegen de politieke elite in Peru is. Beide kanten willen zo snel mogelijk verkiezingen en Boluarte staat er tussen in."

President Boluarte wilde eerste haar termijn als president volmaken. "Nu brengt ze die verkiezingen steeds meer naar voren. Dit is een van de weinige keuzes die ze had. Ze moest dit wel doen."