Zes jaar na de couppoging in Turkije

Santing weet nog goed waar ze was die bewuste julidag: "In Turkije. Ik denk dat iedereen meteen wist dat er iets fundamenteels aan de hand was, zonder dat je dat meteen kon grijpen. Er kwam een nieuw tijdsgewricht aan; en niet een waar we ons per se op zouden moeten verheugen."

Het effect van die couppoging op de koers van President Erdogan is groot, ziet Santing: "Je ziet dat hij daarna nog steviger in het zadel ging zitten", herinnert Santing zich, "er waren zuiveringen, en de 'manier waarop je een goede Turk moet zijn' veranderde. Dat zorgde er ook voor dat steeds meer gezinnen en jonge Turken vertrokken; ze willen niet dat hun kinderen in dit Turkije opgroeien. Juist zij verlaten Turkije: de jonge Turken, de rijkere inwoners, en zij die verdacht worden van betrokkenheid bij de couppoging."

Diplomatieke positie

Een ander gevolg van de couppoging dat Santing aanwijst is de positie van Turkije op het wereldtoneel. Volgens haar komt de geopolitieke opstelling van Turkije voor een groot deel door de opstelling van Erdogan: "Hij is er in geslaagd de Turkse positie op het wereldtoneel neer te zetten zoals ze dat ooit hadden ten tijde van het Ottomaanse rijk. Door de ligging is het een land waar je niet omheen kunt. Dat diplomatieke aspect hebben ze waanzinnig goed uitgevoerd - Erdogan blijft een raspoliticus - tijdens de vluchtelingencrisis en oorlog in Oekraïne. Dat is onder de aanhang van Erdogan een hele grote drijfveer. De macht van vroeger is de spiegel van vandaag de dag."

Over een jaar zijn er wederom presidentsverkiezingen in Turkije. "Ik denk dat dat voor veel mensen een graadmeter zal zijn of er het seculiere Turkije kan terugkeren of dat Erdogan opnieuw wint. Het is echt nog te vroeg om te zeggen hoe dat zal gaan lopen."