Wat beweegt jongeren om te rellen en plunderen?

Ismail El Hadioui, jongerenwerker in Den Haag, voorspelde twee weken geleden in Spraakmakers al dat het uit de hand zou gaan lopen bij het invoeren van een avondklok. Volgens hem hebben de jongeren amper perspectief en een onstabiele thuissituatie. "De thuissituatie is niet rooskleurig en fijn zoals in een gemiddeld gezin."

"Ouders kijken niet eens naar ze om zonder corona, laat staan met", gaat El Hadioui verder. "Ze hebben andere problemen als schulden, hoe kunnen we de huur betalen, boodschappen doen? Het is een uitzichtloze groep, ook de ouders."

Geen perspectief

Veel mensen die op de gebeurtenissen reageren, staan volgens El Hadioui ver van de realiteit af "en snappen niks van de gevoelens" van deze jongeren. "Deze jongens voelen zich al heel hun leven tweederangsburgers en zo worden ze ook behandeld. Dat zie je aan de kans op een baan of stageplek. Er is geen perspectief, het is uitzichtloos."

Ze leven in de waan van het moment, zegt de jongerenwerker. "En helaas moet alles het dan ontgelden. Zelfs hulpdiensten, en ondernemers die nog een klap krijgen, dat vind ik echt schandalig. Rellen is natuurlijk fout." El Hadioui ziet een oplossing in meer preventief te werk gaan, zoals hij zelf ook in Den Haag probeert te doen. Die stap is volgens hem volledig overgeslagen. "Ga vooraf in gesprek met politie en handhaving in de jeugdhonken en leg uit dat het niet onze keuze is, maar dat het moet."

Preventieve aanpak

Politiechef van Midden-Nederland Martin Sitalsing herkent het beeld dat jongerenwerker El Hadioui schetst. "Ik ben groot voorstander van meer preventief te werk gaan, daar is ook aandacht voor. Maar we zijn bezig een acuut gezondheidsprobleem op te lossen. Tegelijkertijd moeten we natuurlijk wel nadenken over de crisis na de crisis."

Hoeveel je ook aan preventie doet, er zal volgens Sitalsing altijd een kleine groep blijven die louter uit is op rellen en elke gelegenheid zal aangrijpen om dat te doen.

Boetes opleggen

Mark Buijs, burgemeester van Oosterhout, probeert ouders te betrekken in de aanpak. "Door de noodverordening kunnen we ook de last onder dwangsom opleggen. Mensen krijgen bij herhaling van de overtreding een boete en als het om jongeren gaat, komt die boete bij de ouders." De burgemeester hoopt daarmee dat ouders beter op hun kinderen letten.

Buijs weet uit ervaring hoe lastig het is om de jongeren en hun ouders in beeld te krijgen. "Bij de jongeren die wij op straat zien, spelen de ouders vaak geen rol. Dat moet veranderen."

Ouders betrekken

Nog voor de jaarwisseling schreef de burgemeester daarom een brief naar ouders met de vraag om beter op hun kinderen te letten omdat ze betrokken waren bij het schenden van de openbare orde. "Ouders bellen dan en zeggen dan dat hun kind daar niet bij betrokken is. Dan geef ik aan dat ik ze in de toekomst dan ook niet meer hoop tegen te komen. Je ziet toch dat die kinderen van de straat gaan. Ouders betrekken helpt dus wel degelijk. Je moet op zoek naar manieren om dat te doen."

Ontwikkelingspsycholoog Steven Pont ziet het opleggen van boetes niet als een oplossing. "Het gaat hier om mensen uit een lagere sociaal economische klasse. Die financieel aanpakken zorgt direct voor nieuwe problemen." Daarbij gaat er volgens hem nu veel aandacht naar een erg kleine groep. "Dat wij ons opwinden is precies de bedoeling. Tegelijkertijd moeten we ons afvragen waar dit een symptoom van is."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.