Aanpak overlastgevende asielzoekers: 'doe aangifte'

Jur Verbeek is een van de drie ketenmariniers. Iedere maand stelt hij samen met zijn collega’s een lijst op van de groep overlastgevers. Deze lijst verspreiden ze onder de AZC's zodat medewerkers en bewoners weten op wie ze moeten letten. Gemiddeld gaat het om zo’n 300 - voornamelijk mannen - uit verschillende landen.

Wat is een overlastgevende asielzoeker?

Mensen die fysiek of verbaal geweld hebben gebruikt binnen of buiten het AZC komen op deze lijst. Als je vijf keer in de fout gaat komt je erop, maar er staan ook mannen op die veroordeeld zijn voor ernstige misdrijven zoals beroving, verkrachting en in een enkel geval moord.

Verbeek: "Voordat ze op de lijst komen, gaan we het gesprek met ze aan. De aanpak is bij iedereen individueel. Gaan ze de fout in dan mikken we op een snelle veroordeling of ze gaan door naar de HTL in Hoogeveen." Dat is een meer gesloten AZC die speciaal voor deze overlastgevende groep in het leven is geroepen.

Trauma's en drugsgebruik

Volgens Verbeek is deze groep heel bijzonder en vormen ze een uitzondering op het totaal aantal asielzoekers in Nederland. "Ze zijn verward door de vlucht en sommigen hebben oorlogstrauma’s." Veel van hen zijn minderjarig en kampen met verslavingsproblematiek.

Cijfers gestegen

Ondanks het aanstellen van ketenmariniers zoals Verbeek, is de overlast veroorzaakt door deze groep niet teruggelopen. Sterker nog, de cijfers van overlastgevende incidenten door asielzoekers is alleen maar gestegen. Toch wil de huidige staatssecretaris het team en het werkveld binnen Nederland verder uitbreiden.

Verbeek: "Ik kan ook nog niet zeggen dat we nu al succesvol zijn. Dat is aan de cijfers nog niet te zien, maar dat komt ook omdat er veel mensen bij zijn gekomen en omdat wij benadrukken dat mensen aangifte moeten doen." Zonder aangifte kunnen Verbeek en zijn team niets.

'Snoeihard aanpakken'

De opdracht is om deze overlastgevers de kop in te drukken. "We pakken ze snoeihard aan, dat doen we bij gewone Nederlanders die dit doen ook." Voor de aanpak hebben Verbeek en zijn collega’s een zogenaamde 'gereedschapskist' gemaakt met handvatten voor AZC’s, winkeliers en ook de officier van Justitie.

Een harde aanpak wordt daarbij niet geschuwd. Bijvoorbeeld doordat iedereen die zich misdraagt uit het AZC gegooid wordt. "Als de rechter ons dan terugfluit: prima, dan draaien we het weer terug. Maar tot die tijd is er rust."

Supermarkten worden soms gek van deze raddraaiers. "Als je ziet dat iemand in de Lidl gestolen heeft maar wel een dure telefoon op zak heeft? Dan pakken we deze af want dan is deze waarschijnlijk ook via diefstal verkregen." Hij heeft vooral één advies: 'doe aangifte'. Dan pas kan er echt iets tegen deze mensen gebeuren.

Europese aanpak

Daarnaast pleit hij voor een meer Europese aanpak: "Kijk, we moeten dit beleid en deze lijst natuurlijk op Europees niveau aanpakken, want we pompen deze jongens nu rond in Europa. Dan weten we of we te maken hebben met echte asielzoekers of rovers. Maar dat gaat nog wel jaren duren totdat dat tot stand komt."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.