Hoe kan de Waddenzee de Werelderfgoedstatus behouden?

"Unesco maakt zich zorgen over het Waddengebied en alle activiteiten die in dat Waddengebied en rondom het Waddengebied gebeuren en gepland zijn", zegt René Peters, energie-expert bij TNO, in NOS Met het Oog op Morgen. "Het gaat niet alleen over gas- en zoutwinning, maar ook over de aanleg van kabels voor stroom uit windparken die in een land moeten komen. Het gaat ook om mogelijk pijpleidingen die misschien voor waterstof moeten worden aangebracht en al die activiteiten in de Waddenzee kunnen wel eens de biodiversiteit aantasten."

Niet alleen Nederland

Niet alleen Nederland is bezig met projecten in de Waddenzee. Ook Duitsland en Denemarken maken gebruik van het gebied. "In Duitsland wordt er gezocht naar olie. Ook dat wordt genoemd als een mogelijk risico en een bedreiging voor de natuurstatus van de Waddenzee. Het kan een negatieve impact hebben, bijvoorbeeld bodemdaling. Als je olie of gas wint uit de bodem dan kan het misschien tot bodemdaling leiden en dat het leidt tot verandering van zandstromen in die Waddenzee. Die heeft natuurlijk impact heeft op de natuurwaarde."

Advies

Maar al die activiteiten in de Waddenzee hoeven niet per se tot negatieve effecten te leiden, zegt Peters. Bedrijven kunnen bodemdalingen goed berekenen en voorspellen en zich daarop aanpassen. Met het ingraven kabels of pijpleidingen wordt de bodem wel verstoord, maar die kan daarna weer teruggebracht worden in de oorspronkelijke status. "Wat dit rapport eigenlijk zegt en de UNESCO ook adviseert, is om al die activiteiten wel in samenhang met elkaar te zien en niet als individuele activiteiten te behandelen."

Stoppen

Kan de gas- en zoutwinning niet ergens anders gebeuren, moet dat echt uit de Waddenzee komen? Kunnen kabels en pijpleidingen niet ergens anders worden aangelegd? Volgens Peters is dat echt en politieke discussie. "We hebben ook bijvoorbeeld energietransitie heel hard nodig met heel veel wind op zee en misschien wel waterstof. Gaswinning gebeurt nog voor een klein gedeelte op land, maar toch vooral op de Noordzee en de kleine velden. Daar is ook best nog wel wat te winnen, dus je zou kunnen zeggen, dit veld gaat niet het hele grote verschil maken In de totale gaswinning die we nog in Nederland hebben en dat geldt ook voor zoutwinning. Dat kun je ook op andere locaties doen."

Maar je kan niet alles stop zetten. "Als we het over bijvoorbeeld wind op zee hebben, dan is het nog niet zo makkelijk om al die energie uit wind op zee aan land te krijgen zonder dat we door de Waddenzee gaan. Dat geldt in het bijzonder voor Duitsland. Want ja, dat moet per definitie door de Waddenzee. Er zijn soms gewoon weinig alternatieven dan het door de Waddenzee aan land brengen."