Moet de Dodenherdenking anders?

De Nationale dodenherdenking is al flink veranderd, vertelt Möring. "Als je kijkt naar de eerste herdenking in 1946 en nu, is die echt heel anders. Toen werden alleen de militairen en de verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog herdacht. De grootste groepen slachtoffers, de Joden, Sinti en Roma, zijn pas veel later toegevoegd aan de herdenking."

Watersnoodramp

Maar niet alle toevoegingen zijn gepast, vindt Möring. "We hebben in de laatste tien jaar ook de vredesoperaties in het buitenland erbij genomen. Daar sta ik niet achter. 4 En 5 mei zijn geïnstitutionaliseerd voor de Tweede Wereldoorlog. Op 4 mei herdenken we de overledenen en op 5 mei vieren we de bevrijding. Nu worden er steeds meer dingen toegevoegd die óók erg zijn, maar niets meer met de oorlog te maken hebben. Als we de watersnoodramp herdenken, staan we toch ook niet stil bij de slachtoffers van een tsunami in het buitenland? Of bij anderen die zijn verdronken?"

We moeten een verschil maken tussen de Tweede Wereldoorlog en andere oorlogen, vindt Möring. "Het systematisch uitroeien van groepen op basis van hun afkomst of geaardheid is echt heel anders dan als beroepsmilitair sneuvelen in het buitenland. Het is allebei verschrikkelijk, maar ik zie het verband niet."

Racisme en kolonialisme

Historicus Chris de Ploeg ziet in het Nederlandse kolonialisme wel een link met de Tweede Wereldoorlog. "Het racisme en het kolonialisme van de nazi’s bijvoorbeeld. En de rassenleer komt regelrecht uit het kolonialisme voort, dus ik vind wel dat er een link is tussen beide lijnen. Daarom vind ik dat er meer aandacht moet komen voor de slachtoffers die door de Nederlanders zijn gemaakt. En wat mij betreft gebeurt dat op dezelfde manier als bij 4 mei: dat we naar de tv kijken en de auto’s aan de kant zetten."

De inhoud van de huidige Nationale Dodenherdenking moet ook beter worden afgebakend, vindt De Ploeg. "We komen nu in een bizarre situatie dat we in allerlei conflicten de daders herdenken, en niet de slachtoffers. In ons koloniale verleden worden nu de Indonesische slachtoffers herdacht, maar als je kijkt naar de vredesmissies in Irak worden daar echt geen slachtoffers herdacht. Ik vind het vreemd dat we dan wel de daders herdenken, maar niet de slachtoffers."