Aan handel in afval worden miljarden verdiend en dat is een groot probleem

Van het afval dat in Nederland wordt gedumpt en geproduceerd, gaat dus maar een deel de grens over. De rest wordt onder andere verbrand om daar energie van te maken. Volgens Robbert van Duin kleven er echter veel nadelen aan hoe wij met ons afval omgaan.

Energie uit afval

In Amsterdam is bijvoorbeeld de maat vol. De afgelopen maanden ligt het stadsbestuur van de hoofdstad overhoop met het plaatselijke Afvalenergiebedrijf (AEB). Het bedrijf staat aan de rand van een faillissement en naar verwachting gaat dat een reddingsactie de gemeente (die de grootste aandeelhouder is) vele miljoenen kosten. Vorige week stapte zelfs een verantwoordelijk wethouder op vanwege de 'afvalcrisis'.

AEB is één van die bedrijven die van afval energie maakt. Dat klinkt natuurlijk mooi, energie uit afval, maar of het een goede keuze is voor het milieu is een tweede. Zo wordt bijvoorbeeld afval vanuit Groot Brittannië hier voor geïmporteerd. Bovendien worden de meeste giftige stoffen afgevangen met filters en wat er na verbranding overblijft – bodemas en vliegas – wordt gebruikt in asfalt bijvoorbeeld. Al, blijkt dit bodemas behoorlijk giftig.

Verbranden vs. storten

Per jaar produceren we in Nederland zo'n 60 miljoen ton afval. Een deel wordt gerecycled, een deel wordt verbrand (verbranding met energieopwekking) en een veel kleiner deel gaat nog steeds naar een stortplaats. Er zijn allerlei regels om dit afval in te pakken, om te voorkomen dat het milieu wordt belast – dat er afvalstoffen weglekken naar het grondwater bijvoorbeeld. En, in principe blijft dat afval er altijd liggen.

Pas sinds de jaren '70 en '80 is Nederland begonnen met het verbranden van afval. In andere Europese landen, Italië bijvoorbeeld, wordt dat nog niet gedaan. Daar wordt het nog gestort in een kuil, of op een grote bult. Dat laatste gebeurde in Nederland eerst ook. Nu zie je nog overblijfselen waar aarde overheen ligt en gras op groeit.

Wonen tegenover een afvalhoop

Dat Nederland niet meer massaal afval stort heeft te maken met ons dichtbevolkte land. Van Duin: "Het heeft ermee te maken dat ons land een van de dichtstbevolkte landen is van Europa. En in de moderne tijd wil niemand meer tegenover een afvalhoop wonen of een stortplaats."

Van Duin: "In het begin waren de rendementen van verbranding nog laag en werden de stoffen die uit de pijp kwamen niet afgevangen. Inmiddels is het energierendement van die verbrandingscentrales flink verhoogd, maar nog steeds is recyclen veel beter voor het milieu."

World Cleanup Day

Vandaag vindt het grootste burgerinitiatief tegen zwerfafval plaats. In ruim 160 landen gaan vrijwilligers door de straten, de parken, de bossen en langs de kusten om samen het vuil op te ruimen. In Nederland gebeurt dat op meer dan 700 plekken. Zondag wordt in Vroege Vogels vertelt hoeveel afval er is opgehaald.

Daarnaast gaat op deze World Cleanup Day natuurlijk ook aandacht uit naar zwerfafval. Het doel van de grote schoonmaak is natuurlijk om zoveel mogelijk afval op te ruimen. Daarnaast geeft het ook inzicht in de herkomst van het vuilnis en wat voor soort afval op straat en in het milieu belandt. Zulk inzicht is onmisbaar bij het vinden van structurele oplossingen.

Alles over afvalstromen en de geschiedenis van ons afval hoor je zondagochtend tussen 7 en 10 bij Vroege Vogels.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.