Sluiten AZC Budel is niet de oplossing ondanks ernstige geweldsincidenten

Na een vechtpartij half januari waar drie tienerbroers een medebewoner ernstig verwondden, stelde burgmeester Van Kessel een noodverordening in voor het AZC in Budel. Desondanks vloog gisteravond opnieuw de vlam in de pan. Bij een vechtpartij werd een 24-jarige man in zijn been gestoken.

'Die mensen kwamen de boel verstieren'

"De problemen stapelen de laatste maanden behoorlijk op", vertelt Jordy Drieman, fractievoorzitter van de lokale VVD. "Er zijn geweldsincidenten op het terrein, er is sprake van intimidatie buiten het terrein, vooral in Maarheeze. Er zijn een hoop vrouwen en meisjes die het toch minder prettig vinden om, zeker als het 's avonds is, nog op straat te komen. Het hangt rond, het intimideert, het fluit na en roept na. De maat is toch wel erg vol inmiddels."

In 2014 stemde de VVD nog vóór de komst van het AZC in Budel. "We zagen het als humanitaire taak die wij op dat terrein makkelijk konden doen", zegt Drieman. Het was bovendien niet het eerste asielzoekerscentrum in de gemeente Cranendonck. Als sinds de jaren '50 worden er in de gemeente waar Budel onderdeel van is vluchtelingen opgenomen. Maar de draagkracht voor opvang wordt nu in rap tempo compleet afgebrokkeld.

Volgens Drieman komt dat doordat de instroom van asielzoekers is veranderd. In het AZC zitten nu namelijk ook zogenaamde veiligelanders, bewoners van het asielzoekerscentrum die geen recht hebben op asiel in Nederland, omdat ze uit 'veilige' landen komen. "Die mensen kwamen de boel verstieren", aldus Drieman.

Jatten, intimideren, spugen

"Jatten, intimideren, spugen naar medewerkers, agressief gedrag", het zijn voorbeelden die opticien Ed Kalders noemt over de last die zij ervaren van veiligelanders die in het AZC wonen. "De veiligheid in de winkels komt in het gedrang", zegt de Budelse ondernemer. Daarom is volgens hem de enige oplossing voor dit probleem om het AZC te sluiten, "hoe vervelend dat ook is voor de mensen voor wie er wel opvang moet zijn."

"We zitten op de voorste rang om te zien hoe een heel klein groepje, het gaat maar om drie procent in asielzoekerscentra, het verpesten voor de rest", zegt Martijn van der Linde van Stichting Vluchtelingenwerk. "Ik snap heel goed dat de maat hier vol is." Bovendien wordt in de asielzoekerscentra zelf ook de overlast ervaren die buiten het AZC wordt gesignaleerd. "Vrouwen die 's nachts niet naar de wc durven", noemt Van der Linden als voorbeeld.

Sluiten AZC lost niks op

Maar, het sluiten van het AZC lost het probleem niet op, aldus Van der Linde. "Dan verplaatst het zich ergens anders naartoe. Wat ons betreft kan er meer gebeuren om te voorkomen dat deze groep naar Nederland komt." Zo noemt Van der Linde terugkeerafspraken met de veilige landen. Daardoor kunnen veiligelanders terug worden gestuurd naar het land van herkomst.

Daarnaast kan volgens Van der Linde de opvangperiode van veiligelanders die geen kans maken op asiel worden verkort door de dubbelingprocedure af te schaffen. Bij die procedure wordt aan het land waar de asielzoeker is binnengekomen gevraagd om hen terug te nemen. "Dat kost maanden en het resultaat is hetzelfde: voor ze worden uitgezet, nemen ze de benen", aldus Van der Linde. Door juist een asielprocedure te starten, wordt een veiligelander die geen kans maakt op asiel sneller afgewezen. "Misschien moet de druk worden opgevoerd zodat het kabinet daad bij woord gaat voegen."