Boeren niet onteigenen, maar sámen landbouwgrond beheren

Het plan van Van der Valk ontstond toen zijn buurman enkele jaren terug akkerbouwgrond te koop aanbood. "Ik kon dat wel kopen voor, zeg, € 60.000,- per hectare, maar voor dat geld kon ik het mij niet veroorloven om dan ook iets te doen voor alle weidevogels die we hier achter de dijk op de Workummerwaard hebben zitten. Het leek of-of. Maar toen bedacht ik dat je die twee werelden misschien ook bij elkaar kon brengen."

De waarde van weidevogels

Het plan komt erop neer dat Van der Valk waarde wil toekennen aan weidevogels, aan het nat houden van veen, aan het terugdringen van stikstof of aan welke ecologische opgave je maar kan bedenken.

Van der Valk: "Vervolgens vraag je de maatschappij – een particuliere investeerder, een overheid, wie dan ook – om mede-eigenaar van de grond te worden. Die investeerder vertegenwoordigt dan de maatschappelijke waarde van de grond en de boer vertegenwoordigt de productie die uit die grond moet worden gehaald. Maar op die manier ben je in ieder geval de prikkel kwijt dat de boer zo veel mogelijk wil produceren om zijn dure grond rendabel te maken."

Grondcoöperatie

Het plan is al meer dan papier. Van der Valk is al in gesprek met investeerders om een coöperatie op te richten die voedsel gaat produceren én natuurwaarden gaat bewaken. “Het is toch eigenlijk te gek dat de overheid het heeft over onteigenen; over afwaarderen. Daarmee zeg je eigenlijk: de ecologie is letterlijk waardeloos. Met dit plan kennen we een economische waarde toe aan de maatschappelijke problemen.”

Van der Valk biedt de investeerders – naast de nodige karma-punten – een bescheiden rendement. “Niet hetzelfde rendement als op aandelen Tesla, maar het is ook niet helemaal idealisme. Er zit wel degelijk meer rendement op dan op een spaarrekening. Maar het belangrijkste is dat we in dit plan boeren en burgers weer om de tafel krijgen en niet met de hakken in het zand en de koppen tegenover elkaar.”

Samenwerking

In zijn plan werkt Van der Valk samen met LTO, het Agrarisch Jongerencontact en BoerenNatuur.