Hoe komen jongeren aan zware vuurwapens?

Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar wat er zich precies heeft afgespeeld in Amsterdam-Zuidoost. "Het kan heel goed zijn dat deze jongens aan het spelen waren met een vuurwapen en dat dat een noodlottig ongeluk heeft veroorzaakt", aldus Vugts. Dat zou niet de eerste keer zijn, vertelt de misdaadverslaggever.

'Voor je het weet heb je een fataal ongeluk'

In januari 2020 waren een aantal jongens een videoclip aan het opnemen in een flat in Amsterdam Zuidoost. Daarbij werd een geladen wapen gebruikt en is een jongen van 22 doodgeschoten. Twee maanden later in Amsterdam Oost werd een jongen van 23 doodgeschoten tijdens het spelen met een vuurwapen. "Je ziet hoe makkelijk het gebeurt", zegt Vugts, "dat ze ermee spelen en het op elkaars hoofd zetten, of op elkaars knie. En voor je het weet heb je een fataal ongeluk."

Vorig jaar werden ruim twee keer zoveel jongeren verdacht van moord of poging tot moord. "Je ziet dat over de hele linie steeds jongere jongens zich laten inschakelen voor heel zware misdrijven", zegt Vugts. Dat gaat van het observeren voor een liquidatie tot het schieten daarbij.

Schokkend makkelijk aan wapens komen

Volgens Vugts is het wapenbezit onder jongeren in grote steden veel groter dan in dorpen. "Als je de 'juiste' verkeerde vrienden hebt, dan is het redelijk te regelen", zegt Vugts over hoe zulke jonge jongens aan zware wapens komen. "Voor 300 of 400 euro kun je een redelijk wapen hebben. Het zijn ook vaak alarmpistolen die zijn omgebouwd, dan is het nog iets goedkoper. Zeker in de mindere wijken in grote steden zoals Amsterdam is het schokkend makkelijk voor de jongens met connecties om aan vuurwapens te komen."

Positieve rolmodellen en betere jeugdzorg

Met inleveracties probeert de politie het tij te keren. Volgens Vugts is dat tevergeefs. "Het is een druppel op de gloeiende plaat. Dit soort jongens gaan het niet inleveren, zij kopen juist wapens. Het kan best zijn dat iemand uiteindelijk 10 jaar ouder is en het wegbrengt. Daar helpt het voor. Maar niet voor jongens die het interessant vinden om met die zaken te spelen."

Om alsnog fatale situaties met vuurwapens onder jongeren te voorkomen denkt Vugts dat vooral goede rolmodellen nodig zijn. "Het kan soms net op de wip zitten. Met goede rolmodellen kan zo'n jongen net de juiste afslag nemen, met verkeerde vrienden de verkeerde afslag. Het is zo zuur als je dan op zo'n jonge leeftijd in de verkeerde scene terechtkomt. Het investeren in positieve rolmodellen en een betere jeugdzorg is daarom van cruciaal belang."