Schoolachterstanden ook na corona nog een probleem

De opgelopen achterstanden verschillen per groep en schoolvak: "met name rekenen en spelling blijven nog achter", ziet Bol, "daarnaast zie je dat achterstanden niet eerlijk verdeeld zijn onder de leerlingen. Dat komt omdat niet iedere ouder het thuisonderwijs kon bieden dat andere ouders wel konden. Dat heeft niet te maken met onwil. Uit onderzoek komt duidelijk naar voren dat iedere ouder het even belangrijk vindt dat diens kind het goed doet op school. De mate waarin ouders zichzelf capabel genoeg inschatten om hun kinderen te helpen verschilt wél. Dat kan allerlei oorzaken hebben. Als je kind op 5 of 6 VWO zit, is dat voor een ouder die zelf niet zo hoog is opgeleid lastig. Maar ook voor ouders die zelf geen Nederlands spreken was dat een ingewikkelde taak."

Achterstand kan nog jaren doorwerken

Ook nu scholieren weer enkele maanden naar school zijn gegaan, zijn de achterstanden nog zichtbaar. Bol verwacht dat de opgelopen achterstand nog jaren door kan werken: "de achterstand zit hem ook niet enkel in de schoolse vaardigheden, maar ook in sociaal-emotionele vaardigheden. Samenwerken, stil zitten als dat nodig is, maar ook gewoon het klieren in het klaslokaal met elkaar," wijst Bol aan. "Ook zijn er kinderen die belangrijke jaren hebben gemist. Ons onderwijs is zo ingericht dat groep 3 en groep 7/8 - waar de koppeling naar het voortgezet onderwijs wordt gemaakt - echte bouwblokken zijn voor de algehele opleiding. Dat gemis zal echt nog lang kunnen doorwerken."

Tijdens de pandemie schreef Bol een brief aan de Tweede Kamer waarin hij oplossingen aandroeg voor de schoolachterstanden. "Die waren er lang voor corona al en zullen ook lang na corona blijven", verwacht hij, "het lerarentekort is hoogstens in tien jaar opgelost. Maar daar hebben de kinderen die nu op de basisschool niks aan." Volgens Bol moet er meer geïnvesteerd worden in educatie nog voor de kinderen naar school gaan. "Je ziet dat de achterstanden nu al op eenjarige of tweejarige leeftijd ontstaan. Door vroeg te investeren in een kind, begint die met een kleinere achterstand." Volgens Bol is er vanuit de politiek te lang gedacht dat kansengelijkheid ontstaat wanneer iedere leerling dezelfde kansen krijgt. "Rutte zei dat er bij het uitdelen van stages geen kansenongelijkheid was en dat je door hard werken overal komt. Maar dat is flauwekul. Het onderwijs is een race waarbij niet iedereen dezelfde startpositie heeft. Dan kan je niet zeggen dat je door hard te rennen de race kan winnen."