Niet meer dakloos, maar 'muren komen op je af'. Hoe help je de meest onbereikbaren?

Lianne van Oosterhout is straatpastor in Den Bosch en wil juist aan deze specifieke groep hulp bieden. "Ze zijn allemaal stuk voor stuk de moeite waard, en de reden dat ik met zoveel plezier dit werk doe", vertelt ze in 5 Dagen. Ze gaat met verschillende daklozen één-op-één in gesprek. Waar sommigen over hun problemen willen praten, komen anderen alleen om een kaarsje aan te steken, of puur voor de gezelligheid.

Dagbesteding

Ook Marcel Wijnen steekt zijn nek uit voor de dak- en thuislozen in Den Bosch. Vanuit Stichting Loods biedt hij dagbesteding aan kwetsbare groepen in de stad. Zo kunnen ze via de stichting aan de slag in een kringloopwinkel, bij de groenploeg of bij het straatmagazine. "Voor veel mensen is een bepaalde structuur belangrijk, maar ook een gevoel van er mogen zijn", vertelt hij.

De groep mensen die hij helpt is vaak moeilijk te bereiken, mede vanwege het lage vertrouwen in zorg en instanties. De dagbesteding is daarom volledig vrijblijvend en laagdrempelig. "Wij zijn geen zorgpartij, en daardoor hebben wij een iets andere pet op. En er is bij ons niet zo veel verplicht."

'Ik heb een huis!'

Dankzij de projecten Housing First en Wonen Eerst vinden steeds meer daklozen in Den Bosch een huis. De straatpastor hoort er veel over op straat. "Ik merk steeds vaker dat mensen bij mij komen en zeggen: 'Ik heb een huis!' Die zijn zo ontzettend blij en gelukkig dat ze weer een plaats voor zichzelf hebben. Dat ze weer structuur in hun leven kunnen gaan vinden en vanuit daar weer verder", vertelt de straatpastor.

Een tentje in de huiskamer

Toch is het niet voor iedereen even makkelijk om weer een dak boven het hoofd te hebben. Zo kwamen de muren af op de dakloze Alex toen hij een woning kreeg. Dat vertelt ondernemer Maurice Koch, die hem op straat ontmoette en graag wilde helpen.

"Alex zei: 'Ik wil van de straat af, want ik leef al vijftien jaar op straat.' Toen zei ik: 'Dan gaan we dat regelen, want ik wil alles wat ik in mijn mars heb gebruiken om jou te helpen.'" Drie weken later kon Alex intrekken in zijn nieuwe woning en kon hij bijna beginnen met een nieuwe baan. Maar toen ging het mis. "Alex zei dat de straat te romantisch is, en dat het hem trekt", vertelt Koch. "Hij kwam zichzelf gewoon enorm tegen." En dus ging hij terug naar de straat.

Voor de groep die al jaren op straat heeft geleefd is er dan ook sprake van een langdurig wenproces. "Dat wenproces kan tot wel twee jaar duren", vertelt Wijnen. "Je kan zelfs denken aan een tentje in de huiskamer, om je veilig te voelen", vult Van Oosterhout aan. "Je moet mensen dan ook niet achter vier muren laten verpieteren", zegt Wijnen, die het belang van begeleiding benadrukt. "Je moet kijken of deze mensen iets te doen hebben. Of dat nou werk is, of dagbesteding, of wat dan ook".

Verdriet en vreugde

Ook voor de meest onbereikbare dak- en thuislozen blijft een vangnet actief. "Mensen komen zeggen van goh, dankjewel. Ik kan er soms emotioneel van worden", zegt Wijnen. "Wij stoppen bepaalde groepen mensen het liefst weg, terwijl het ook mensen zijn." Van Oosterhout: "Ze zijn allemaal stuk voor stuk de moeite waard, en de reden dat ik met zoveel plezier dit werk doe. Onderling zie ik ook prachtige dingen. Het laatste beetje shag dat wordt gedeeld, mensen helpen elkaar als ze geen slaapplaats hebben. En dat is natuurlijk niet het hele verhaal, maar dit gebeurt ook. Verdriet en en vreugde, dat wordt allemaal gedeeld."