Wonen Eerst: met een dak boven het hoofd het daklozenprobleem aanpakken

In de Maatschappelijke Opvang (MO) in Den Bosch, waar Thijs Honig directeur van is, komen allerlei soorten mensen langs. Één ding is zeker: niemand heeft er vroeger voor gekozen om dakloos te worden. "Het kan iedereen overkomen, maar soms wel met een verhoogd risico", vertelt Honig.

Kras op de ziel

In het traditionele systeem kwam een dakloze pas in aanmerking voor een woning wanneer het 'beter' ging, bijvoorbeeld door het stoppen van middelenmisbruik. Daarna volgde een langdurig traject van beschermd en begeleid wonen. "Uiteindelijk kon je dan een eigen woonplek verdienen", vertelt Honig. "Het is ook wel een irreële verwachting", vindt hij. "Het is natuurlijk niet heel effectief als je dertig mensen met een kras op hun ziel bij elkaar zet, om te denken dat die mensen zelf wel de rust gaan vinden."

Een thuis als basis

Honig raakte geïnspireerd door de methodiek achter het Amerikaanse initiatief Housing First, en richtte Wonen Eerst op in Den Bosch. "Het cruciale punt wat wij in Den Bosch willen maken, is dat iedereen een woonplek moet hebben waar je fundamenteel mee geholpen bent. Dit zodat je daar gewoon structureel kan blijven wonen", vertelt Honig. Eerst wordt een dakloze in een woning geplaatst, en dit verblijf wordt als basis gebruikt voor verdere zorgverlening.

Ex-dakloze Patrick ondertekende vorige week het huurcontract van zijn Wonen Eerst-woning. Patrick had twintig jaar een goedlopende zaak, waar hij als chef-kok werkte. Toen hij ging scheiden, aan de alcohol raakte en een huurachterstand opbouwde, kwam hij op straat te staan. Hij verbleef vier maanden in de dag- en nachtopvang in Den Bosch. "Voor mij was het de eerste keer dat je in zo’n instelling binnenkomt. Ik heb daar toch wel twee weken aan moeten wennen. En ook m’n ogen uitgekeken daarna, dat zoiets eigenlijk nog mogelijk is in een land als Nederland."

Inmiddels gaat het goed met Patrick. Via Wonen Eerst woont hij nu in zijn huis in Den Bosch, en krijgt hij verslavingstherapie. "Daar ben ik echt super blij mee", zegt Patrick met een lach op zijn gezicht. "Gewoon een euforie was het, dat je toch weer iets voor jezelf hebt."

Bouwen, bouwen, bouwen

Te midden van de wooncrisis is de missie van MO-directeur Thijs Honig niet makkelijk. De huizen liggen immers niet voor het oprapen. Dat geldt ook voor de mensen die niet dak- of thuisloos zijn.

"Bouwen, bouwen, bouwen. Dat is wel echt de kern", roept ook Honig. "En het klopt; mijn kinderen zullen wellicht wat langer thuis moeten wonen, omdat er mensen zijn die totaal niks hebben, die buiten moeten slapen of in een opvang, in een uitzichtloze situatie. En dat moeten we voorkomen met z’n allen."