Binnenland
KRO-NCRV

Is dagdagelijks eigenlijk wel een woord? 'Je zegt toch ook geen 'weekwekelijks'?'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Is dagdagelijks eigenlijk wel een woord? 'Je zegt toch ook geen 'weekwekelijks'?'

'Slachtoffers hebben hier dagdagelijks last van', 'dagdagelijks wordt er naar voedsel gezocht'. Het woord 'dagdagelijks' wordt door best wat mensen gebruikt, maar waar komt het woord eigenlijk vandaan en wat voegt het woord 'dag' eigenlijk toe aan het gangbare 'dagelijks'? "In Duitsland is het een beetje vergelijkbaar met 'dag in, dag uit'",zegt Fieneke Jochemsen van de Taaladviesdienst van Onze Taal bij De Taalstaat.

Video niet beschikbaar

Dagdagelijks is een zogenoemd 'leenwoord' uit het Duits. Daar kennen ze het woord 'tagtäglich', wat volgens Jochemsen gebruikt wordt om een bepaalde nadruk of routine uit te drukken. "Het is een beetje vergelijkbaar met als we in het Nederlands zeggen 'dag in, dag uit' of 'dag na dag'. Je hoort daarin een gewoonte die zich voortsleept." In Duitsland gebruiken ze in die hoedanigheid ook de woorden 'jahrjährlich' en 'wortwörtlich'.

Routine

Het is volgens Jochemsen niet duidelijk of mensen die dagdagelijks in het Nederlands gebruiken ook die routine willen uitdrukken, maar ze vermoedt dat die herhaling wel iets te maken heeft met nadruk.

Meisje-meisje

Over de hele wereld is het volgens de taalexpert normaal dat woorden vaak worden herhaald, maar in het Nederlands eigenlijk niet. Het eerste woord wat Jochemsen te binnen schoot was 'taaitaai', maar daar voegt het de tweede herhaling van 'taai' eigenlijk niks toe. "Wel hebben wie hier ook nog het woord 'meisje-meisje'. Waarmee je een typisch meisje wil benadrukken."

Herhalingen van woorden

'Vandaag de dag' is volgens Jochemsen ook een soort herhaling: "Je zegt dan ook eigenlijk 'deze dag de dag'." Maar daarmee bedoel je eigenlijk meer 'tegenwoordig' of 'in deze tijd'. Of je gebruikt het om te zeggen 'precies deze dag'. Bij 'heden ten dage' gebeurt eigenlijk hetzelfde. Dit soort herhalingen van woorden of delen van woorden komen dus zeker wel voor in onze taal.

KRO-NCRV
Bij KRO-NCRV geloven we dat de samenleving rechtvaardiger, eerlijker, groener en liever kan.
Maak morgen mee, KRO-NCRV.

Ster advertentie
Ster advertentie