'Het woord racisme is niet van toepassing op onze problemen'

"Discriminatie is ook in mijn ogen een groot probleem", zegt Vuijsje. "Het verschil is dat je discriminatie kunt meten en racisme niet. Discriminatie zijn handelingen die bij de wet verboden zijn. Gelijke mensen die in gelijke omstandigheden ongelijk worden behandeld. Dat kun je objectief vaststellen."

Vervolgens kun je volgens de socioloog uitzoeken wat er achter de discriminatie schuilt. "Is het een diepe haat tegenover mensen van een andere kleur? Is het ongerustheid of angst? Het kan van alles zijn. Maar als je uitzoekt wat erachter zit, kun je beleidsmaatregelen nemen."

Het woord racisme heeft een heftige lading, vindt Vuijsje. "Als je zegt dat er in Nederland institutioneel en systematisch racisme is dan worden mensen kwaad. En dat ontneemt het zicht om iets te doen aan de problemen waarvan we allemaal weten dat die bestaan, dat vind ik jammer."

Goede wetten

Vuijsje reageert op de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst als voorbeeld. "Dat is een heel ingewikkeld probleem met allerlei kanten, maar het is geen racisme. Mensen zijn geselecteerd omdat ze een bepaalde nationaliteit of achternaam hebben. Niet vanwege een andere kleur."

Je kunt stellen, zegt Vuijsje, dat het woord racisme betrekking heeft op de systemen van onze maatschappij. "Maar dat is niet zo in Nederland. We hebben goede wetten in deze democratie. Mensen die ze schenden ondervinden de gevolgen. Anders dan in Amerika waar een lange racistische traditie bestaat met een min of meer racistische president zelfs nu."

"Ik vind dat het racismedebat gekaapt wordt door een kleine minderheid die van mening is dat er een structurele tegenstelling bestaat tussen zwart en wit in Nederland. (...) Vormen van discriminatie zijn onmiskenbaar aanwezig in Nederland, dat ontken ik niet. Maar ik pleit wel voor een nuchterder en minder ideologisch gekleurde en extremistische benadering hiervan."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.