Rotterdamse 'James Bond' uit WO II (95) overleden

Mieke van der Weij sprak afgelopen zomer in Met het Oog op Morgen met de Engelandvaarder Bram Grisnigt:

In 1941 sloot hij zich als scholier aan bij de geallieerden. Omdat zijn oorspronkelijke reisdoel, Nederlands-Indië, inmiddels bezet was, koos Grisnigt voor Engeland. Met een vriend fietste hij naar een niet bezet deel van Frankrijk; via Spanje, Gibraltar, Curacao en Canada belandde hij uiteindelijk in Engeland, waar hij naartoe wilde. Tijdens de reis ontsnapte hij geregeld aan de dood, net als 007.

Codenaam: Coster

In Londen kreeg hij een opleiding tot radiotelegrafist en codist. Hij leerde er zijn grote liefde Ann Stone kennen, die lange tijd alleen zijn codenaam wist: Kees Coster.

In 1943 ging Grisnigt, samen met Peter Hoekman, voor een geheime operatie naar Nederland. Daar moest hij vanuit bezet gebied informatie doorgeven aan het Bureau Inlichtingen, dat samenwerkte met de Britse geheime dienst.

Postduiven

Bij de landing met de parachute bij Boxmeer kwamen Grisnigt en Hoekman door een navigatiefout op de verkeerde plek terecht. Ze werden opgepikt door 'goede' Nederlanders. Het bericht dat ze hun doel hadden bereikt, belandde via postduiven die ze hadden meegenomen in Londen.

Vijf maanden later peilde de Duitse SD de zender van Grisnigt uit en werd hij opgepakt. De spion overleefde vijf concentratiekampen. Het laatste was Ravensbrück, waar hij in april 1945 werd bevrijd.

Nog één keer

Zoals zoveel Engelandvaarders was hij gedesillusioneerd dat het leven in Nederland na de oorlog weer gezapig was; daarom wilde hij hier niet meer wonen volgens zijn biograaf.

Grisnigt vertrok met zijn vrouw naar Curaçao, waar hij negentien jaar voor Shell werkte. Daarna kwam hij terug naar Nederland. Tot zijn dood woonde hij in Brabant. In 2012 overleed zijn laatste maatje van het Bureau Inlichtingen.

Vorig jaar stuurde Grisnigt nog een keer een morsebericht naar Engeland. Dat was precies 75 jaar nadat hij als geheim agent begon. De codetaal was hij na al die tijd nog niet vergeten. "Het zit allemaal nog in mijn hoofd. Nou nee, in mijn vingers", zei hij volgens RTV Rijnmond.

Hij overleed twee weken na zijn echtgenote, voor wie hij jarenlang had gezorgd.