Energiearmoede raakt ruim half miljoen huishoudens: gemeente Almelo is één van de koplopers

De gasprijzen liggen inmiddels zeven keer zo hoog als vorig jaar rond deze tijd. Dat heeft forse gevolgen voor onze energierekening. Een gemiddeld huishouden gaat bij een nieuw contract zo'n 100 tot wel 150 euro extra per maand betalen. In de Almelose wijk Nieuwstraatkwartier raakt maar liefst een op de vier mensen in de problemen. "Mensen die te maken hebben met energiearmoede, zijn mensen die een laag inkomen hebben en wonen in een huis dat niet goed geïsoleerd is. Dat betekent natuurlijk ook dat deze mensen hoge energiekosten hebben. En, omdat ze een laag inkomen hebben, komen de energiekosten hard aan in het huishoudbudget", vertelt TNO-onderzoeker Peter Mulder. Kortom, als de gasprijzen de pan uit rijzen, gaan de energiekosten voor deze mensen nog harder stijgen.

Leven in energiearmoede

Petra Hollemans heeft de energiearmoede aan den lijve moeten ondervinden. Ze woonde in een slecht geïsoleerd huurhuis van een particuliere verhuurder. "Ik heb weinig inkomen en je bent wel afhankelijk van de verhuurder. En je kunt klagen wat je wil, maar dan is het voor jou tien anderen. Toen was het, je hebt een dak boven je hoofd en daar moet je maar tevreden mee zijn." Nu woont Hollemans in een goed geïsoleerd huis, maar ook zij ziet op tegen de energierekening van volgend jaar: "Hoe moet ik dat doen, als ik straks 300 euro meer moet betalen?"

Hollemans: "Ik ben de schaamte inmiddels voorbij, vandaar dat ik ook mijn verhaal doe. Maar het is niet leuk, het is geen leven meer. Elektriciteit en warmte zou eigenlijk standaard voor iedereen moeten zijn. Maar dat is het niet meer."

Kwaliteit van woningen

Volgens TNO leven er al een half miljoen mensen in energiearmoede. Maar, dat onderzoek is gedaan vóór de enorme stijging van de gasprijzen die nu gaande is. Kortom: dat aantal gaat alleen maar stijgen. "Nu is het wel zo dat de gasprijzen in 2020 laag waren, dus de enorme stijging die we nu zien komt ook wel uit een diep dal", zegt Mulder.

Energiearmoede komt relatief veel voor in het Noorden en Oosten van Nederland. Volgens Mulder komt dat door een combinatie van relatief veel mensen met een laag inkomen en ook vooral door de huizenkwaliteit. "Dus dat zijn huizen die niet goed genoeg geïsoleerd zijn", aldus Mulder. Driekwart van de mensen die nu te kampen hebben met energiearmoede, wonen in een huurhuis van een woningcorporatie. Oftewel: de bal ligt bij de corporaties om de huiskwaliteit te verbeteren.

'Deze mensen hebben geen reserves meer'

Greetje Reichart zet zich als vrijwilliger in om Almeloërs in armoede bij te staan. Ook zij ziet dat velen kampen met energiearmoede. "We hebben hier in Almelo veel oude, slecht geïsoleerde huizen staan", zegt Reichart. "Er zijn mensen die zeggen, 'ja, maar voor iedereen wordt de energierekening hoger'. Maar, als je nog een reserve hebt, dan kun je het nog iets aanvullen. Deze mensen hebben geen reserves meer." Het gevolg zijn akelige scenario's waarin de verwarming nog nauwelijks wordt aangezet, extra kleding aandoen de enige remedie is om het warm te houden, en er maar één keer in de week wordt gekookt op gas aangezien de rekening anders zo hoog is dat men anders het huis uit wordt gezet.

"De woningcorporaties moeten zorgen dat de huizen beter geïsoleerd zijn maar ik denk dat iedereen op dit moment in zwaar weer zit. En particulier huisverhuur in Almelo is gigantisch hoog en daar wordt ontzettend misbruik van gemaakt", zegt Reichart.