TNO: zonder maatregelen meer huishoudens in de knel door stijgende energieprijzen

In 2023 konden alle Nederlanders gebruikmaken van de steunmaatregelen van de overheid bij het betalen van de energierekening. Die maatregelen, een energietoeslag en een prijsplafond, zijn nu niet meer van kracht. En daardoor, zegt Peter Mulder van TNO, kunnen meer huishoudens met een laag inkomen in de knel komen.

Energiearmoede

De energiecrisis in 2023 zorgde voor energiearmoede onder huishoudens, ondanks de financiële steun van de overheid. De maatregelen hebben echter wel een dempend effect gehad op de hoeveelheid huishoudens die in armoede vervielen. De steunmaatregelen zijn in 2024 gestopt toen de gasprijzen weer daalden, een logisch besluit zegt Mulder. "Maar je ziet nu dat die prijzen aan het stijgen zijn en die toeslag en het prijsplafond zijn er nu niet, en daardoor zijn mensen wel kwetsbaarder geworden en dat de energiearmoede misschien hoger uitkomt dan toen." De prijzen zijn nog lang niet zo hoog als de prijzen in de piek van 2023 waren, maar toch ziet TNO de risico's van de prijsstijgingen.

Gasvoorraad

Normaal gesproken dalen de prijzen van gas richting het voorjaar en de zomer, mensen zetten namelijk minder of nauwelijks de verwarming aan waardoor de vraag naar gas daalt. TNO verwacht echter dat de vraag naar gas redelijk stabiel blijft of zelfs iets stijgt omdat de gasvoorraden aangevuld moeten worden. "De gasvoorraden zijn relatief leeggeraakt deze winter. Dat leidt tot vraag naar gas op de internationale markt, want dat gas moet ergens ingekocht worden" aldus Mulder.

Noodfonds

Het kabinet heeft afgelopen maand aangekondigd dat het Noodfonds Energie wordt doorgezet dit jaar. Een goede maatregel zou je zeggen, maar het lost niet het hele probleem op zegt Mulder. Het noodfonds reduceert primair de diepte van energiearmoede maar niet zozeer het aantal energiearme huishoudens. De TNO-onderzoeker zegt dat veel van deze mensen na de hulp nog steeds energiearm zijn. Volgens hem zijn structurele investeringen van de overheid in het isoleren van woningen een belangrijk onderdeel van de oplossing. "Want dan draai je de kraan naar de vraag naar gas dicht, dat is het belangrijkste." Verder kan de overheid wat doen aan de energiebelastingen en de inkomenspolitiek, noemt Mulder. "Het is belangrijk om in de mix aan maatregelen te beseffen dat een minderheid van mensen last heeft van de prijsstijgingen. Niet heel Nederland heeft een probleem met het betalen van de energierekening." Mensen met een laag inkomen moeten geholpen worden om de rekening te betalen.

In dit artikel zijn de uitkomsten van het rapport inzichtelijk gemaakt.