'Compenseer aardbevingsschade Groningen even ruim als in coronatijd en energiecrisis'

Waar Leo Steenstra uit Zeerijp behoefte aan heeft? Aan duidelijkheid, snelheid en overleg, verzucht hij. "Het lijkt wel of ik steeds initiatief moet nemen. En daar word ik helemaal niet goed van." Zijn boerderij staat hoog op een prioriteitenlijst om aangepakt te worden, maar het proces stokt. Hij wil graag een eigen aannemer. En dat mag, maar dat heeft wel wat haken en ogen.

Er zit maar één ding op

Hij is bij lange na niet de enige die ontevreden is over de schadeafhandeling. Het aantal klachten dat de Nationale Ombudsman van Groningers kreeg, nam flink toe. In de eerste helft van dit jaar staat de teller op 400 klachten. Dat is meer dan over heel 2021. De afhandeling van kleine schades gaat wel goed, maar het probleem zit 'm in de grote schadecompensaties.

Het is geen onwil, denkt oud-burgemeester Engels. Hij wijdt het aan de afstand tussen Den Haag en het aardbevingsgebied. Gelukkig, zegt hij, is dit wel aan het veranderen. Wat er volgens hem moet gebeuren? Hij denkt "dat er maar één ding" op zit. En dat is dat kabinet en ministeries Groningen tot "crisissituatie maken" en "meteen de portemonnee trekken". Precies zoals gebeurde in de coronatijd, met de toeslagenaffaire en de energiecrisis.

Terugwinnen vertrouwen

"Dat zou een hele goede eerste stap zijn. En dat geld soms terecht komt waar het niet nodig is, dat heb je altijd." Terugwinnen van vertrouwen is nu het belangrijkste, vindt hij. "We hebben hier een veel groter belang te dienen: dat de Rijksoverheid laat zien dat het betrouwbaar is en tot inzicht is gekomen dat het anders moet."

Sander van Gent staat als advocaat gedupeerden bij en merkt inderdaad dat procedures lang duren. Van aanvraag van herstel tot eerste besluit duurt "maanden, zo niet langer". Ga je in bezwaar, dan ben je "zomaar een jaar verder".

Dwangsom

Als burger sta je tegenover de overheid. Je kunt een instantie zoals het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), die de schade afhandelt, in gebreken stellen, legt hij uit. Daarna kun je een dwangsom eisen. "Maar dan ontvang je een vriendelijk briefje van het IMG en krijg je de dwangsom uitbetaald."

"Dit is iets wat niemand wil", zegt Jouke Schaafsma van het IMG. "We komen helaas in de positie dat we tegenover een burger komen te staan, terwijl we juist de opdracht hebben om die burger te helpen." Hij wil het graag "in perspectief" plaatsen. "Waar we het nu over hebben, dat betreft ongeveer een promille van alle besluiten die we nemen. Die verzanden helaas in traject van bezwaar en beroep."