Taboe doorbreken: miljoenen vrouwen kampen met incontinentie

"Het was een grote verrassing en een enorme eer", zegt Kummeling over het winnen van de prijs. "Ik viel bijna van mijn stoel. Het is de eerste keer dat een uroloog deze prijs wint. Als prijs mocht ik een symposium organiseren, dat morgen in Utrecht wordt gehouden. Daar zal ik ook officieel de prijs overhandigd krijgen."

Onderzoek naar de plasbuis

Kummeling richt zich op de rol van de plasbuis bij incontinentie. "Als een blaas gevuld is, geeft onder andere de plasbuis tegendruk om de plas op te houden. Eerder werd deze tegendruk nooit gemeten en werd alleen naar het functioneren van de blaas zelf gekeken. Nu we ook de tegendruk van de plasbuis meten, vinden we bij een op de drie vrouwen een (mede-)oorzaak die anders niet was gevonden."

Er zijn twee belangrijke vormen van incontinentie: die door een overactieve blaas en die door inspanning. "Bij een overactieve blaas is de druk op de blaas erg groot, alsof je een ballon indrukt", legt Kummeling uit. "Dit kan komen door stress, cafeïne, alcohol, roken, drugs, seksueel misbruik of de overgang. Bij inspanningsincontinentie verliest de vrouw urine bij inspanning, zoals opstaan, iets tillen, hoesten, lachen of niezen. Dan is de blaas wel rustig, maar is er geen tegendruk, waardoor de urine niet wordt opgehouden. Dit komt meestal door de impact van een bevalling."

Telefoongebruik en incontinentie

Ook het gebruik van een telefoon op het toilet kan invloed hebben. "Als je met je telefoon naar het toilet gaat, zit je voorovergebogen en dus niet recht. Hierdoor ontspannen je bekkenspieren niet goed, waardoor je niet goed uit plast. Daarnaast komen je blaas en darmen in de knel."

"Het aantal mannen en vrouwen met een overactieve blaas is vrij gelijk, maar inspanningsincontinentie komt veel vaker voor bij vrouwen, vooral door bevallingen. Bij mannen gebeurt dit bijna alleen na het verwijderen van de prostaat", aldus Kummeling. "Omdat mannen dan al bij een arts lopen, krijgen zij sneller de juiste hulp, zoals een kunst-kringspier. Bij vrouwen is dat anders. Na een bevalling heb je geen gesprek met een uroloog over incontinentie en moet je zelf actie ondernemen om hulp te krijgen. Pas sinds kort kunnen vrouwen ook een kunst-kringspier krijgen."

Oplossingen en behandeling

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. "Denk aan een goede plashouding, voeding, trainen van de (bekken)spieren, botox in de blaas, een pacemaker voor de blaas of het plaatsen van een kunst-kringspier."

De impact van incontinentie is enorm. "Sommige vrouwen verliezen gewoon 0,5 tot 1 liter urine per dag. Ik kom vrouwen tegen die in volledig isolement leven omdat ze niet meer naar buiten durven. Ze zijn bang dat ze stinken naar urine of door hun luier lekken in gezelschap. Ze willen geen seksueel contact meer en worden depressief. Ik ken een vrouw die haar baan verloor omdat ze constant naar het toilet moest. Een andere vrouw kon ik helpen met een pacemaker voor de blaas. Hierdoor ging ze van acht volle luiers per dag naar nul druppels."

Het doorbreken van een taboe

Ondanks de grote groep vrouwen die ermee kampt, blijft incontinentie een taboe-onderwerp. Kummeling wil hier verandering in brengen: "We proberen nu subsidie te krijgen om de kennis en zorg voor incontinentie bij vrouwen beter te begeleiden. Het is niet normaal dat zoveel vrouwen hiermee rondlopen. Het is ook niet nodig, want er is genoeg tegen te doen. We moeten het stigma doorbreken."

De impact van haar werk is groot. "Een oncoloog redt levens door kanker te genezen, wij redden levens door mensen hun leven terug te geven. Het is belangrijk dat vrouwen weten dat er hulp beschikbaar is. Het grappige is dat als ik een vrouw heb geholpen met haar incontinentie, niet veel later ook haar vriendinnen langskomen voor hulp."