Buurtouderen helpen wijkagent Breda de orde te bewaren

In het Brabantpark in Breda helpt buurtouder Ali el Kaddouri wijkagent Rob van Straten de orde te bewaren. "Ik heb met kromme tenen en vol afschuw zitten kijken naar de avondklokrellen. Het hoort niet en het kan niet. In mijn wijk was het de afgelopen dagen redelijk rustig. Normale baldadigheid blijf je houden, kinderen die een balletje ergens intrappen of een tuin inlopen, maar dat noem ik geen rellen."

Signalerende rol

El Kaddouri startte enkele maanden geleden een buurtwacht. "We kregen signalen dat er zware overlast zou gaan ontstaan tijdens Oud en Nieuw. We hebben het eerst aangekeken, maar binnen korte tijd werd er een school bij ons in de fik gestoken en een kerk vernield. Dat was de druppel, zodoende is het gaan groeien en na nieuwjaar hebben we doorgepakt."

Zuid-Oost Connect, zoals de buurtouderen zich noemen, gaat te werk door sleutelfiguren in te zetten. "We kennen die jongens, de ouders en familieleden. Wat we doen is jongeren aanspreken op hun verantwoordelijkheid; dat je moet opkomen voor je wijk, want je ouders, je school, alles zit daar. Aanspreken alleen werkt niet, dus we proberen ze ook een alternatief aan te bieden. We zijn gaan mountainbiken, zaalvoetballen, paardrijden. We gebruiken rolmodellen die vertellen hoe belangrijk het is om een schone lei te hebben als je ergens wil solliciteren."

Nu de avondklok geldt, zijn de buurtouderen wel gewoon om 21:00 uur binnen: "We gaan daarna de straat niet meer op, want handhaving is voor professionals als de politie. Wij hebben meer een signalerende rol en maken veel gebruik van social media en een goeps-WhatApp waar zo’n 50 man inzitten."

Samenwerking en nauw contact

De buurtouderen hebben nauw contact met de politie. Rob van Straten, wijkagent in Breda-Oost, vertelt wanneer ze hun hulp inroepen: "Als we het idee hebben dat het onrustig kan gaan worden of als er onderhuids dingen spelen in de wijk, hebben we partners zoals Ali die goed snappen hoe het werkt en de thermometer erin kunnen steken. We zijn als politie de overheid en toch een beetje de andere kant. Burgerinitiatieven zoals die van Ali zijn veel beter waar het gaat om verbinding. Van binnenuit sociale controle is veel effectiever."

In veel gemeenten zagen we ook voetbalsupporters de steden intrekken om rellende jongeren tot de orde te roepen. Ali is er voorstander van niet op de stoel van de rechter te gaan zitten: "Daar hebben we professionals voor en een rechtsstaat. Wat ik doe is signaleren en jongens aanspreken in het voortraject. Een harde kern die zelf het recht in eigen hand gaat nemen, daar sta ik niet voor."

Wijkagent Van Straten sluit zich daarbij aan: "Hoezeer we het ook waarderen dat mensen voor hun eigen stad op willen komen, wil je te allen tijden als politie voorkomen dat er een strijd ontstaat tussen twee groepen. Wat veel effectiever is en we graag willen is dat deze mensen vooral in hun eigen omgeving invloed uitoefenen en mensen overtuigen zich aan de opgelegde regels te houden. Daarom is er ook voor gekozen deze groep NAC-aanhangers aan te sporen naar huis te gaan."

Regelgeving

Rian de Jong, hoofddocent aan de Radboud Universiteit Nijmegen, legt uit dat ook voetbalsupporters die hun stad willen beschermen tegen rellende jongeren zich aan de avondklok moeten houden. Maar ook zonder avondklok is interveniëren op grond van burgerarrestatie een risico: "Als je ziet dat iemand een strafbaar feit pleegt en er vernielingen gepleegd worden mag je als burger ingrijpen en iemand aanhouden of vasthouden totdat de politie komt. Daarbij geldt ook dat het geweld dat je uitoefent proportioneel moet zijn."

"Wij zijn daar als burgers niet voor opgeleid en dat is een gevaar voor jezelf en voor de wederpartij. Als je geweld gebruikt bestaat het risico dat je zelf klappen krijgt en daarnaast geldt dat als je te ver gaat, je zelf ook in de problemen zit. Het is dus voor de voetbalsupporters een risico, voor de mensen die op straat zijn en voor de samenleving op zich. Als je groepen voetbalsupporters hebt die de straat op gaan om de orde te handhaven, dan heb je de kans dat dat uit de hand loopt. Allemaal redenen om dat aan de overheid over te laten", zegt De Jong.

'Niet aanmoedigen'

Burgemeester Roemer van Alkmaar zei eerder tegen NH Nieuws dat hij het een mooi signaal vindt van de supporters, een helder statement. De Jong vindt het niet verstandig van de burgemeester om dit aan te moedigen.

“Hij zei dat er wel wat meer sociale controle mag komen, maar dit is natuurlijk geen vorm van sociale controle, hoe goed ook bedoeld van de supporters. Dan moet je denken aan in je eigen omgeving kijken wat mensen doen en ze erop aanspreken. Dat is wat anders dan zelf de orde gaan handhaven,” aldus De Jong.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.