Wat kunnen we verwachten van de Iraklia-zaak?

De twee verdachten: Kamil E. en Delano G. moeten aanwezig zijn in de rechtszaal. “Ze hebben zich niet de meest meewerkende verdachten getoond. Delano G. heeft zelfs nog geen woord gezegd. Het is een zaak die het gemoed van Nederland hard heeft getroffen”, vertelt NRC-misdaadjournaal Jan Meeus in NOS Met het Oog op Morgen. “Los van het leed van de familie van Peter R. De vries. Je hebt de redactie van RTL, waar het allemaal gebeurd is en de familie van de kroongetuige die voor de derde keer iemand uit zijn kring moeten zien dood gaan. Die rechtbank zegt denk ik hiermee: Wij willen dat jullie aanwezig zijn waar dit allemaal wordt besproken en dat jullie voelen wat jullie de samenleving hebben aangedaan.”

Aanwezig

Wat als de verdachten niet aanwezig willen zijn? "Dan krijg je en juridisch gezien een bevelmedebrenging. Dan moeten ze aanwezig zijn, ook al willen ze dat niet." De nabestaanden van Peter R. de Vries zullen ook aanwezig zijn bij het proces. Meeus vindt het belangrijk dat zij hun verhaal doen. "Het spreekrecht bestaat nu iets van tien tot vijftien jaar en we kunnen allemaal spreken over dit soort tragedies, maar als je het zelf niet hebt meegemaakt, dan blijft het van je afstaan. Op het moment dat ik het zelf meemaak in een zittingzaal, merk je hoeveel indruk zo’n gewelddadige dood op mensen achterlaat die heel dichtbij het slachtoffer stonden", legt hij uit. "In die zin is het een hele goede toevoeging. Het brengt iets tot leven wat je zelf niet kan voelen."

Meeus vermoedt dat Royce de Vries, de zoon van Peter R. de Vries, gebruik zal maken van het spreekrecht. Of dat vandaag zal gebeuren is de vraag. Er zal vandaag namelijk veel behandelt worden. "Volgende week is er nog een zitting. Het kan zijn dat een deel van wat er moet gebeuren, uitloopt naar volgende week." Of er meer familieleden zijn die ook willen spreken, weet Meeus niet. "Voor zover ik weet, wil zijn weduwe vriendin nog het woord voeren."

Oog in oog

"De setting in de rechtsbank is meestal zo dat de verdachten die zitten recht tegenover de rechter. Meestal is er dan een plek voor de advocaten en getuigen of nu dan de nabestaanden", legt Meeus uit. "Recht in de ogen hangt van de setting af, maar meestal is dat niet zo. En dan zullen de verdachten vaak de ogen toch neerslaan. Dat is toch vaak wat je ziet. Het is vaak hartverscheurend."

Rechtszaak

Zullen de zittingen spannend worden? "Het is eigenlijk een vrij eenvoudige zaak. Het klinkt misschien een beetje gek, maar de verdachten zijn binnen een uur aangehouden in de vluchtauto waar ook het vermoedelijke moordwapen is aangetroffen. Met kruidsporen en DNA-sporen, maar ook belangrijk, een telefoon. In die telefoon zit berichtenverkeer." Dat is vooral voor Kamil E. van belang. "Hij was de chauffeur en zegt: ik wist er niks van. Ik ben er naartoe gereden, ik werd er naartoe gestuurd en moest iemand ophalen en wist niet wat er gebeurd was. Uit die telefoon kan je afleiden dat het een vrij eenvoudige voorstelling van zaken is. Hij wist wel degelijk wat er zou gebeuren."

"Voor het OM is dat van belang, omdat hij dan kan worden veroordeeld voor medeplegen. Dat is net zo erg als je zelf de schutter zou zijn. In hetzelfde complex hebben we een strafeis gehad tegen de verdachte van de moord op Derk Wiersum, de advocaat van Nabil B. Peter R. de Vries is eigenlijk in de voetsporen getreden van Wiersum, omdat hij toen geen bijstand meer kon vinden. Dat deed hij samen met twee advocaten. Daar heeft het OM levenslang tegen geëist. Het ligt heel erg voor de hand dat ze dat nu ook aan doen. Die kans is heel hoog." Daarom denkt Meeus dat het een voorspelbare zitting wordt. "Maar het kan altijd zo zijn dat een verdachte toch gaat praten of dat er iets gebeurt wat we niet verwachten. Dat kan je nooit uitsluiten."

Onderzoek

De twee verdachten hadden voor en na de moord met een onbekend persoon appcontact. Is er iets bekend van het onderzoek daar naar? "Het is een raadsel wie het is. Dat appverkeer is deels in het Pools. Dat zou kunnen suggereren dat het een Pool is, maar het zou ook gewoon iemand kunnen zijn die Google Translate gebruikt om te communiceren met die Kamil E. Degene heeft wel een nummer gekregen wat doet vermoeden dat de politie wel weet in welke richting ze moeten zoeken. Als ze het weten, dan hebben ze hem nog niet kunnen aanhouden. Daar moeten we op wachten. Je kan er wel uit afleiden dat het onderzoek, naar de opdrachtgevers van de moord, in volle gang is en ik verwacht dat we er de komende tijd meer over zullen horen."