'Begin nu al aan een nationaal plan voor post-corona Nederland'

Er moet een nationaal plan komen waarmee we ons op economisch, medisch en sociaal vlak beter kunnen voorbereiden op de tijd na de coronacrisis. Daarvoor pleit Marco Zannoni van het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement bij Spraakmakers.

Volgens Zannoni, expert in crisismangement, is zo'n plan noodzakelijk omdat er straks enorme uitdagingen op ons afkomen, die nu al om actie vragen. "Er wordt al een tijd nagedacht over wat na de coronacrisis, maar deze crisis gaat maar door. Elke keer komt er iets nieuws. En omdat het steeds politieker wordt en dit demissionair kabinet geen grote besluiten meer zal nemen over bijvoorbeeld zorg en onderwijs, is er een analyse nodig van waar de grootste opgaves liggen."

Als je niet op tijd begint met die analyse nog tijdens de crisis, volgen er later oneindige discussies, vertelt Zannoni op basis van eerdere crises. "In de crisis kun je met elkaar zoeken, kijken waar draagvlak voor is en tot een gedeelde diagnose komen vanuit een gezamenlijkheid. Daarna is er toch veel verdeeldheid, is de ervaring."

Zo'n nationaal plan kan zich volgens Zannoni op verschillende vlakken en sectoren richten. "Er wordt gepleit voor een nationaal onderwijsplan. Er is al eerder terecht veel aandacht gevraagd voor de psychosociale hulpverlening. Er waren al achterstanden en wachtlijsten in de GGZ, hoe doe je dat na corona? Je kunt niet blijven wachten tot die achterstanden nog verder oplopen."

Ook voor het economische herstel moet een plan komen, zegt Zannoni. "Er komt een faillissementengolf aan. Je blijft daar geen miljarden inpompen, dus ergens ga je accepteren dat er faillisementen zijn. Dan is er nog stijging in de bijstand en het verschil tussen arm en rijk. Zo zijn er tal van vraagstukken, waaronder ook polarisatie en discussies tussen mensen, die extra aandacht nodig hebben."

Wat je vaak ziet bij rampen is dat voor ieder vraagstuk een aparte aanpak bedacht wordt, zegt Zannoni. "Er wordt een stukje beetgepakt en dan kom je er later achter dat het toch iets te maken had met een ander stukje. Zo weten we van rampen dat alles wat met economische gevolgen te maken heeft, niet los gezien kan worden van psychosociale hulp. En als je niet aan rouwverwerking toekomt, je problemen krijgt op het werk. Zo zijn er allemaal zaken gerelateerd."

Volgend kabinet

"Daarom is het belangrijk dat er een analyse gemaakt wordt, hoe ingewikkeld dat ook is. Voor welke opgaven staat deze samenleving? Wat zijn de basisbeginselen die je als uitgangspunt neemt? Ga je bijvoorbeeld het verschil tussen arm en rijk meenemen? Zo zijn er allerlei keuzes te maken waar je het nu al over moet hebben." Die keuzes zullen volgens Zannoni voornamelijk door het volgende kabinet gemaakt moeten worden, maar het is nu al aan sectoren zelf om te analyseren wat er nodig is. "Maar iemand moet daarna wel een puzzel leggen."

"Als je geen gezamenlijk plan maakt, zijn het allemaal losse keuzes die gemaakt worden. En dan zal degene met de beste lobby winnen", besluit Zannoni.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.