Dolfijnenonderzoek: in de toekomst ook in Nederland?

Het onzichtbare dolfijnenleven bekijken met een zender

Sinds 2012 zitten Visser en Oudejans ieder voorjaar en zomer enige tijd op het eiland Terceira. Ze bestuderen daar verschillende soorten walvissen en dolfijnen. Normaal speelt het leven van deze dieren zich natuurlijk voor het grootste deel onzichtbaar, onderwater af, maar sinds enkele jaren hebben de biologen een prachtige manier om ook dat onzichtbare deel van een dolfijnenleven te bekijken: met een zender.

Een waterdichte zender ter grootte van een forse mobiele telefoon wordt voorzien van vier zuignappen. De zorgvuldige ontsmette zender wordt aan een houdertje geklikt aan het uiteinde van een acht meter lange hengel. Dan is het alleen maar een kwestie van dicht genoeg bij een walvis of een dolfijn komen, om het kastje zo – plop – op de huid van het dier te tikken. Het zendertje blijft daar zitten tot het dier hem zelf afschudt, of wanneer het vacuüm op de zuignapjes wordt opgeheven en de zender loslaat. Het apparaatje drijft vervolgens naar het oppervlak, waar hij met behulp van een mini-radiobaken weer gevonden kan worden door de onderzoekers.

Voedsel op tweehonderd meter diepte

Met behulp van deze zenders ontdekten de biologen dat bijvoorbeeld Risso's dolfijnen 's nachts op een specifieke diepte rond de tweehonderd meter hun voedsel zoeken. Tijdens de expeditie keek Visser vanaf het onderzoeksschip wat er 's nachts op die diepte te beleven valt. "Met een gevoelige sonar kun je zien dat overdag op vijfhonderd meter diepte een dichte laag van voedseldiertjes zit. 's Nachts stijgt die laag op naar tweehonderd meter. Door op die dieptes te vissen zagen we dat er heel veel kleine visjes in die voedsellaag zitten. Daar komen vervolgens inktvissen op af, waar vervolgens de dolfijnen van leven."

De reportage op het onderzoeksschip Pelagia was een onderdeel van de expeditie Netherlands Initiative Changing Oceans. Eerdere reportages vanaf het schip zijn hier terug te vinden.

Dolfijnen in Nederland

Wie weet kunnen de onderzoekers het straks ook dichter bij huis doen: het kan zijn dat we in de toekomst meer dolfijnen kunnen spotten in Nederland. Afgelopen week spotte de visser Cor Vonk al een groep dolfijnen in de Noordzee. Het is in de toekomst goed mogelijk dat we in de toekomst ook meer dolfijnen kunnen spotten. Dat komt omdat door het warme zeewater ten gevolge van de opwarming van het klimaat. Door dat warme zeewater verandert het voedselaanbod in de Noordzee, waar meer dolfijnensoorten van kunnen leven.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter.