Bezuinigingen hoger onderwijs raken wetenschap 'en zo ook kiem van innovatie'

Aan de Universiteit Twente kregen onder anderen hoogleraren Kerensa Broersen en Jeroen Cornelissen te horen dat ze hun baan zouden verliezen. Zij maken zich zorgen over de gevolgen van deze bezuinigingen, niet alleen voor hun vakgebieden, maar ook voor de innovatie in Nederland.

Financiële druk van alle kanten

Cornelissen hoorde onlangs dat zijn aanstelling per 1 november stopt. "Je bouwt in twintig jaar iets op en dan is het ineens klaar. Heel pijnlijk", zegt hij. Zijn onderzoek richt zich op duurzame materialen uit bacteriën, een veelbelovende bijdrage aan de circulaire economie. "Als zulke kennis verdwijnt, verschraalt het palet voor studenten én de innovatieve kracht van de regio."

Broersen kreeg na het maken van bezwaar te horen dat haar positie toch niét vervalt. Zij onderzoekt hoe darmflora met de hersenen communiceren, fundamenteel werk dat een sleutelrol kan spelen in het begrijpen van ziektes zoals Parkinson en Alzheimer. "We weten daar nog zo weinig van. Als we nu stoppen, mis je de kans op toekomstige medische doorbraken."

Mededeling...

De reorganisatie aan de Universiteit Twente komt voort uit structurele financiële problemen in combinatie met landelijke bezuinigingen en teruglopende studentenaantallen. De universiteit kiest ervoor zich te focussen op thema's als klimaat, energie, water en chiptechnologie. Relevant, maar niet zonder gevolgen. "Je moet keuzes maken, maar we vergeten soms dat fundamenteel onderzoek de kiem is van alle innovatie", zegt Broersen.

Cornelissen waarschuwt voor een bredere aanslag op het wetenschappelijke landschap. "Nederland is altijd een aantrekkelijk land geweest voor jonge onderzoekers. Dat raakt nu onder druk. Zo wordt fundamenteel onderzoek steeds meer afhankelijk gemaakt van bedrijfsfinanciering en verdwijnt de ruimte voor vrijdenken."

Geen rust

Hoewel Broersen met haar nieuwe beurs haar onderzoek kan voortzetten, benadrukt ze dat het haar geen rust biedt. "Je blijft continu scherp op trends, aanvragen schrijven, nieuwe richtingen verkennen. Dat is geen luxe, dat is overleven."

Wat de bezuinigingen ons uiteindelijk kosten? Volgens Cornelissen veel: "De mensen die nieuwe oplossingen kunnen bedenken, leiden we steeds minder goed op. En dat raakt niet alleen de universiteit, maar het hele land."