Wat als je afstamt van een slavenhouder?

Een scheepsjournaal uit de 18e eeuw is al die tijd in zijn familie gebleven, waardoor de geschiedenis doorverteld kon worden. In verschillende entrees schrijft Cornelis Loeff, de voorvader van Jan Paul Loeff, over de dagelijkse bezigheden op het schip.

378 slaafgemaakten

Het schip vertrok in 1769 van Middelburg naar Angola. "In september komen ze daar aan. Op 14 september kopen ze hun eerste slaaf." Na 6 maanden stil te hebben gelegen voor de kust van West-Afrika, met uiteindelijk 378 slaafgemaakten aan boord, vertrekt het schip naar Suriname. Hier worden alle tot slaafgemaakten verkocht, waarna het schip huiswaarts keert.

Cornelis Loeff werkt oorspronkelijk als opperstuurman. Maar wanneer de kapitein komt te overlijden, promoveert hij automatisch tot kapitein.

Muiterij

Een van de entrees beschrijft de muiterij aan boord. "Eind november '69 krijgen ze mot aan boord. Een aantal schepelingen willen weg. Vanaf september liggen ze al voor die kust in de bloedhitte van de tropen", vertelt Loeff. Een zevental zeelieden kwam in opstand. "Ze wilden met de sloep terug naar Nederland varen vanuit Angola."

"Maar dat hebben ze tegengehouden." Uit een laatste entree blijkt dat er geweld heeft plaatsgevonden aan boord: "Den eerste donder die voor mijn boeg komt, die zal ik overhoop duwen als een hont", leest Loeff voor. "Hond met een 't'."

Even later, een paar lege bladzijden verder, hervat Cornelis zijn entrees. "Hij gaat gewoon verder alsof er niks aan de hand is: 'twee jongens gekocht, twee vrouwen gekocht, 164 slaven'."

'Wat bezielde ze?'

De vader van Jan Paul Loeff vond het niet een geschiedenis om trots op te zijn. Toch vindt Loeff het belangrijk om er open over te vertellen. "Als je je geschiedenis vergeet als land, dan loop je het risico die geschiedenis te herhalen. Dat moeten we nooit doen. Dit moet nooit meer gebeuren", vertelt hij. "Ik blijf me afvragen, hoe kan iemand dit gedaan hebben? Wat bezielde ze? Dat emotioneert me."

Het delen van zijn familiegeschiedenis heeft hem ook veel moois gebracht. "Ik heb ontzettend veel hele leuke mensen leren kennen, van 'de andere kant', van dit verhaal", zegt Loeff over de nazaten van slaafgemaakten waar hij in contact mee is gekomen. "Dat maakt me rijker."