Seksualiteit: 'Weg met die hokjes'

In de boeken worden denkers en filosofen gevraagd bepaalde hedendaagse thema's uit te lichten aan de hand van oude filosofen. Meester: "We hebben de indruk dat het maatschappelijk debat enorm aan het ‘vertwitteren’ is. Het gaat allemaal heel snel en meningen duiken over elkaar heen. Wij willen met de boekjes die verschijnen wat diepgang geven aan het debat."

Het elfde boek, Beminnen, heeft als thema seksualiteit en is geschreven door Marli Huijer, bijzonder hoogleraar filosofie aan de Erasmus universiteit. Hoe dachten we vroeger over seksuele vrijheid, hoe denken we er nu over, en hoe gaan we er in de toekomst over denken?

Liever homo

Huijer was ook te gast bij Spraakmakers. Volgens haar zijn er in de loop van de geschiedenis periodes geweest waarin we heel vrij met seks omgaan, maar kunnen we ook "ongelooflijk preuts en terughoudend zijn". "Er zitten enorme golven in hoe we met seks omgaan", zegt de hoogleraar.

Ze is voorstander van het niet beperken van de seksualiteit. "Als je jezelf heel snel bekent tot hetero, homo, monogaam, gescheiden, poly amoureus etc. Dan ziet de omgeving jou ook zo. Dan is het heel lastig om nog te verspringen van identiteit. Om te zeggen: ik was eerst hetero, maar ik wil toch eigenlijk liever homo zijn. Terwijl, als je daar helemaal niet over spreekt, dan kun je veel meer experimenteren en denken: wat vind ik een prettige manier om mensen aan te raken. Hoe doe ik de liefde?"

Kijk uit, ik word zwanger

Maar seksuele vrijheid komt ook met gevaren. Zo gebruikte Huijer als voorbeeld de komst van de pil in de jaren zestig. Daarmee hoefden vrouwen niet meer bang te zijn onverwacht zwanger te worden, maar gaf het mannen het idee dat seks altijd een optie was. "Het was een prachtige uitvinding, die pil. Omdat seksualiteit en voortplanting los van elkaar kwamen te staan."

"Maar het betekende voor jou als vrouw dat je opeens ‘altijd beschikbaar’ was, en daarmee moet je ook maar zorgen dat je in staat bent om nee te zeggen tegen mannen", vervolgt ze. "Daarvoor kon je zeggen: ho, kijk uit want ik word zwanger. Dat kon opeens niet meer met een pil. Het heeft ook allerlei onvrijheden gebracht."

Weg met hokjes

Ook is Huijer bezorgd over het gebruik van seksuele vrijheid als wapen, zoals dat bijvoorbeeld in de politiek gebeurt. Volgens haar wordt het steeds meer gebruikt door politieke partijen om te zeggen dat de westerse cultuur vele malen beter is dan de niet-westerse, of islamitische cultuur: "En dan zie je dat de vrijheid waar wij zo trots op zijn misbruikt wordt, om anderen niet langer serieus te nemen."

"We zouden ook kunnen zeggen: we houden op met dat bekennen", zegt ze. "We accepteren gewoon dat mensen de neiging hebben het eigen geslacht én het andere geslacht aan te raken. Het is ook niet zo zwart wit, dit zijn homo’s en dit zijn hetero’s. Er zit nog heel veel tussen. Weg met al die hokjes."