Geen ID-kaart meer en nu moet Deborah (20) haar studie afbreken: 'Je kunt niks doen'

"Ik heb zo hard gewerkt dit jaar om mijn propedeuse te halen, maar als ik moet stoppen, dan heb ik echt niks." Oladele had geluk zoals ze zelf zegt: de ID-kaart waarmee ze zich inschreef voor een studie in Den Haag was nog niet verlopen. Maar inmiddels is dat wel het geval. Wat ze dan gaat doen? "Ik heb geen idee. We blijven gewoon hier, kunnen ook nergens heen. We zitten gewoon vast."

Onveilig

Oladele is niet de enige, zegt Tara Fiorito, die als universitair docent sociologie onderzoek doet naar het fenomeen ongedocumenteerde jongeren. "In Amsterdam zijn het er ongeveer 600 à 700 dus ik ga uit van duizenden jongeren in Nederland." Deze week vraagt de maatschappelijke organisatie Start Foundation middels een manifest aandacht voor hun situatie.

Oladele is geboren in Nigeria en vluchtte met naar ouders naar Zuid-Afrika als gevolg van "religieuze vervolging." Ook dat land bleek geen veilige haven, want zij en haar familie kregen er te maken met racistisch geweld. "We wisten: we konden hier niet blijven. Het was niet meer veilig." Ze vluchtten opnieuw, nu naar Nederland. Maar hier werd hun asielaanvraag afgewezen, omdat Zuid-Afrika niet te boek staat als onveilig.

Geen optie

Leven als ongedocumenteerde voelt voor haar als leven in een schaduwwereld. "Frustrerend. Dat is het woord. Want je kan helemaal niks doen. Je kunt niet op vakantie, niet werken. Ik heb geen kans om eigen geld te verdienen en school is geen optie."

De opstellers van het manifest willen een einde maken aan deze situatie. "Wat er moet veranderen?", reageert universiteit onderzoeker Fiorito. "Zorg dat zij op hun achttiende, net als Nederlandse studenten, kunnen doorstuderen." Je kunt wel een studieverblijfsvergunning aanvragen, legt ze uit. Maar dat gaat via het land van herkomst en laat dat nou net het probleem in de situatie zijn.

Nog op tijd?

Ook het collegegeld moet naar beneden, vindt ze. Ongedocumenteerde jongeren betalen, net als internationale studenten, zomaar 10.000 euro. En dat terwijl reguliere studenten een vijfde betalen. Bovendien moet het mbo toegankelijk worden voor deze groep, vindt ze. Zelfs met een studieverblijfsvergunning is dit niet mogelijk. En dat vindt ze opvallend, in deze tijd van enorme tekorten op de arbeidsmarkt. Tenslotte, zo bepleit ze, moeten de mogelijkheden van een werkvergunning verruimt worden.

Het is de vraag of het voor Oladele nog op tijd komt. Toch is ze positief gestemd. "Ik heb meer hoop dan vijf jaar geleden. Als ik kijk naar de toekomst zie ik iets aan de horizon."