Stemmen vanaf 16 jaar? 'Je mag trekker rijden en je vliegbrevet halen, maar niet stemmen'

Ruben Bals, bestuurslid van DWARS (jongerenorganisatie van GroenLinks) vindt het een goed idee om de minimumstemleeftijd te verlagen. "De politiek maakt veel keuzes die gelden voor jongeren, zoals de klimaatcrisis en jeugdzorgcrisis. Je mag op je zestiende al erg veel: tractor rijden, je vliegbrevet halen, maar je mag niet stemmen en een keuze maken over je toekomst. Dat voelt wrang."

In Oostenrijk is het al sinds 2007 mogelijk om te stemmen vanaf je zestiende: "Daar merk je dat stemmotieven niet veel afwijken van jongeren die achttien zijn" stelt hij. "Het maakt dus niet veel uit of en waarom jongeren gaan stemmen."

Brug te ver

Het is mooi als jongeren politiek mee kunnen doen, maar mee laten stemmen is volgens Jelmer Kruidenier van de SGP-jongeren een brug te ver. "Jongeren tussen de 18 en 23 jaar zijn al ondervertegenwoordigd bij het stemmen, dus wat los je daarmee op? Is er niet een ander probleem waarom ze niet participeren? Bijvoorbeeld door ontlezing: minder intellectuele betrokkenheid op wat er speelt."

Als je nu de leeftijdsgrens verlaagt, waar stopt het dan, is de vraag die Kruidenier opwerpt. Daarbij denkt hij dat jongeren nog veel te leren hebben: "Het is goed als zij zich eerst vormen."

Jongeren voorbereiden

Bals denkt juist dat jongeren er wel klaar voor zijn. "Ook zitten de meeste 16-jarigen nog op de middelbare school, dus kan je ze bij het vak maatschappijleer ook voorbereiden om te gaan stemmen en ervoor zorgen dat ze die interesse meekrijgen."

Naast dat interesse mooi is, vraagt Kruidenier zich af of het ook verstandig is: "Op het mbo hebben we het vak burgerschap juist ingevoerd omdat we zagen dat jongeren politiek-maatschappelijk slechter betrokken waren. Daarnaast zie je bij de uitslagen van scholierendebatten toch wel wat extremisme. Jongeren wisselen, zeker op die leeftijd nog snel van standpunt. Dus hoe goed hebben ze daarover nagedacht en hoe goed is dat uitgekristalliseerd?"

De huidige leeftijdsgrens is met een reden vastgesteld, zegt hij: "Als je 18 wordt, kom je ook onder de volwassenwet. En in het strafrecht is er zelfs een speciale categorie met adolescentenstrafrecht voor 16 tot 23-jarigen. Dat betekent echt nog wel dat jongeren zich nog verder moeten ontwikkelen."