Op zoek naar een beter embryo
- Nieuws
- Op zoek naar een beter embryo
Twee Amerikaanse bedrijven gaan de mogelijkheid bieden om embryo's te screenen op genetische afwijkingen, voor ze in de baarmoeder worden geplaatst. Focus blikt vooruit op de wetenschap in het komend jaar.
Wat brengt de wetenschap ons in 2019?
Het meest besproken wetenschapsnieuws van 2018 was waarschijnlijk de geboorte van een genetisch gemanipuleerde tweeling. Omstreden, omdat de Chinees die het had gedaan bepaald niet de regels van het wetenschappelijke spel had gevolgd.
De man achter de 'genetisch gemanipuleerde baby's'
Maar de techniek die hij gebruikte geldt al een aantal jaren als een revolutie, en wordt al gebruikt in planten en sommige dieren. CRISPR, heet die techniek, die maakt het mogelijk om heel precies genen kapot te knippen en vervangen door nieuwe genen. Wetenschappers hopen op die manier ziekten te bestrijden, de opbrengst van gewassen te verhogen, en misschien zelfs uitgestorven dieren weer tot leven te wekken.
Doorbraak CRISPR-Cas technologie
Embryoscreening
Het is vooralsnog taboe om de techniek bij mensen toe te passen, maar dat houdt ons niet tegen om onze bouwtekening – ons DNA – steeds verder te verbeteren. In 2019 gaan twee Amerikaanse bedrijven, MyOme en Genomic Prediction, de mogelijkheid bieden om embryo’s genetisch te screenen alvorens ze na IVF in de baarmoeder worden geplaatst.
Daarbij kijken ze niet alleen naar aandoeningen die het gevolg zijn van een enkel gen, zoals taaislijmziekte – want dat kan al langer. Nieuw is dat deze bedrijven ook screenen op eigenschappen waar talloze genen bij betrokken zijn. Er zijn inmiddels zoveel kennis over het genoom van mensen dat zo’n embryoscan veel kan zeggen over de kans op bepaalde ziekten. Dat moet het mogelijk maken om het embryo te plaatsen dat de kleinste kans op bepaalde aandoeningen heeft.
Gekleurde kennis
Er zitten ook beperkingen aan deze techniek. De meeste genomen die zijn gescand, zijn van mensen van Europese afkomst. Dat betekent dat voor Afrikanen, Chinezen en Indianen de resultaten minder betrouwbaar kunnen zijn. En de techniek is ook niet goedkoop. Met name rijke mensen zullen hun nageslacht dus kunnen behoeden voor bepaalde ziekten. De ethische discussie over de toepassing van DNA-technieken zal dus in 2019 vast gevoerd worden.
Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.
NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap
Gerelateerd
